بررسي عوامل موثر بر صادرات محصولات كشاورزي ايران

Factors Affecting Agricultural Commodities Export in Iran

تجارت خارجي يكي از مولفه هاي مهم در توسعه اقتصادي و منبع تامين درآمدهاي ارزي براي سرمايه گذاري در تكنولوژي جديد و افزايش توان توليدي اقتصاد كشور مي باشد. در سال هاي اخير وجود نوسان قيمتي در بازار نفت، درآمد ارزي كشور را با تغييرات زيادي روبرو كرده و اقتصاد كشور را متاثر ساخته است و اين مطلب لزوم ايجاد تنوع در محصولات صادراتي و اهميت و تاكيد بر تجارت محصولات غيرنفتي را به وضوح نشان مي دهد. در اين بين توجه به تجارت بخش كشاورزي با توجه به اهدافي همچون خودكفايي و امنيت غذايي و امكان ارزآوري بالاي اين بخش اقتصادي حايز اهميت است. از آن جا كه لازمه ي شكل گيري يك بخش توانمند كشاورزي، اتخاذ سياست هاي مناسب است و اين سياست ها بدون شناسايي و تشخيص عوامل موثر و مهم نمي توانند اتخاذ گردند، مطالعه ي حاضر به بررسي عوامل موثر بر صادرات محصولات كشاورزي ايران پرداخته است. در بررسي پيش رو عوامل موثر بر صادرات محصولات كشاورزي ايران در چارچوب الگوهاي سري زماني با استفاده از الگوي تصحيح خطاي برداري مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد متغيرهاي شاخص قيمت هاي نسبي، نرخ ارز حقيقي، رابطه مبادله تجاري و ارزش افزوده بخش كشاورزي اثر مثبت و معني دار و همچنين متغير توليد ناخالص داخلي كشورهاي طرف تجارت محصولات كشاورزي اثر منفي و معني داري بر صادرات محصولات كشاورزي ايران دارند. همچنين نتايج توابع عكس العمل آني (اثر تكانه ها) نشان داد اثر تكانه هاي يك انحراف معيار از سوي متغيرهاي توضيحي بر صادرات محصولات كشاورزي پس از كمتر از 2 دوره مستهلك و به سمت صفر ميل مي كنند. به عبارت ديگر، پايدار بودن الگوي صادرات محصولات كشاورزي محسوس است.

Foreign trade is an important component of economic development and source of foreign exchange earnings for investment in new technology and increasing the production power of economy. In recent years, despite fluctuations in the market price of oil, has met the countryʹs foreign exchange earnings with many changes and has influenced the economy and this shows the need to diversify export products and trade and to emphasize the importance of non-oil products trade clearly . Focusing on agriculture sector trade according to the goals such as self-sufficiency and food security and the possibility of high exchange revenues of mentioned sector is avoidable. Since the formation of a strong agricultural sector requires adopting appropriate policies and these policies cannot be adopted without identifying important factors, the present study has discussed the factors affecting agricultural commodities exports in Iran. In the face of factors affecting export agricultural products in Iran were studied in the context of time series models using vector error correction model. Results showed that variables relative price index, real exchange rate, commercial exchange relation and added value of trade and commercial agriculture were positive and significant and also the variable GDP of trade partner countries was positive and significant affecting agricultural exports value index. So if the shocks appeared in the system, shock will be adjusted after 2 periods. In other words, sustainable pattern of agricultural exports was clear.