بررسي اثرات بلند مدت حذف يارانه حامل هاي انرژي، نفت، گاز و برق بر سطح توليد و تورم در ايران

Effects of long-term subsidies elimination of energy carriers, oil, gas and electricity on the level of production and inflation in Iran

كشور ايران به عنوان يك كشور در حال توسعه و رو به رشـد و برخوردار از منابع عظيم انرژي و مخازن بزرگ نفت و گـاز، از جمله كشورهايي است كـه داراي الگـوي رشـد بـا اعمـال فشار بر منابع طبيعـي مـيباشـد. بنـابراين، برنامـهريـزي بـراي مصرف انرژي اهميت فراواني داشته و بايد بـا دقـت بسـياري انجام گيرد. واضح است كه براي تحقق اين امر، بايـد شـناخت درستي از رابطه بين مصرف انـرژي و توليـد داشـت. اين مقاله به بررسي اثرات بلند مدت حذف يارانه حامل‌هاي انرژي نفت، گاز و برق بر سطح توليد و تورم ايران در دوره زماني 1387–1352 بـا اسـتفاده از الگوي تصحيح خطاي برداري (VECM) پرداخته است. نتايج حاصل از آزمون همجمعي يوهانسن مشخص كرد كه در سطح معنا داري 95 درصد، 3 و در 99 درصد، 2 رابطه تعادلي بلند مدت بين متغيرها وجود دارد. طبق تحليل واكنش ضربه، مشخص شد كه حذف يارانه حامل هاي انرژي باعث كاهش مصرف اين حامل در كوتاه، ميان و بلند مدت و در نتيجه، كاهش توليد ناخالص داخلي در كوتاه، ميان و بلند مدت مي شود. همچنين با حذف يارانه انواع حامل هاي انرژي، قيمت اين حامل ها نيز در كوتاه، ميان و بلند مدت، افزايش مي يابد و اين افزايش قيمت نيز باعث كاهش مصرف انواع حامل هاي انرژي مي شود. از اين رو، دولت بايد الگوي بهينه در مصرف تمامي حامل ها در بخش هاي مختلف را تدوين نمايد و از كساني كه اين الگو را رعايت نمي كنند، ماليات اضافه مصرف اخذ كند.

Iran as a developing and growing country and the vast resources of energy and large oil and gas reservoirs, is among the countries with the growth pattern of the pressure on natural resources. Therefore plan to consume of energy is very important and must be done carefully. It is clear that to accomplish this, must have accurate knowledge of the relationship between energy consumption and production. This paper investigates the effect of long term subsidies elimination of energy carriers oil, gas and electricity on the production level and inflation in the period 1352-1387 with use of Vector Error Correction Model (VECM) in Iran.The results of Johansson test indicate that there are 3 long-term relationship in the 95% significant level and 2 in the 99% significant level between variables. According to the impulse response analysis, removal of energy carriers subsidies cause to reduced consumption of these carriers in the short, medium and long term, thus it reducing GDP in the short, medium and long term. With removal of energy carriers subsidies, price of these carriers are increased in short, medium and long term, and this price increase, cause to reduce consumption of energy carriers too. Hence government should develop optimal pattern of consumption of all carriers in all sections and take additional tax of consumption, who those don’t observe this pattern.