نقش فقها و متكلمين قرن چهارم هجري در گسترش تشيع در غرب ايران

The role of shies faghihs and Motakallmins (lecturers) in development of shiessm in Fourth century

قرن چهارم هجري، به علت ظهور فقها و متكلمين بزرگ شيعي و نيز روي كار آمدن دولتهاي شيعي چند و هم كاهش اقتدار خلافت عباسي – بزرگترين حامي جهان تسنن – يكي از ادوار درخشان و مشعشع تاريخ تشيع به شمار مي‌رود. قبل از اين عصر، مذهب تسنن، بر جهان اسلام غلبيت داشت. اما در قرن چهارم با پيدايش دولتهاي شيعي: آل بويه، مصر، حمدانيان زيديه يمن، علويان طبرستان و. .. جريان به سود مذهب تشيع ورق خورد كه بر اثر آن نفوذ شيعه در همه جا فراگير گرديد. پيدايش دولتهاي شيعي ونيز تلاش و كوشش بي‌وقفه علما شيعي، دو عامل مهم و اساسي در گسترش و توسعه تشيع در اين برهه از زمان به شمار مي‌رود. فعاليتهاي فقها و متكلمين شيعه به اشكال مختلف به صورت:‌ جمع‌آوري احاديث، تربيت شاگردان، تدوين فقه و كلام، مبارزه با بدعت‌ها و انحرافات فكري، تاسيس حوزه‌ها و مراكز علمي، بهره‌برداري از امكانات دولتي، تاسيس مساجد و برگزاري مراسم شيعي. .. خود نمايي نمود. نظر به اهميت اين موضوع، پژوهش حاضر بر آن است تا نقش و جايگاه متكلمين و فقها را در اين رابطه، مورد بررسي و مطالعه قرار دهد.

The fourth century, due to the emergence of important shies Faghihs & motakallmins (lecturers) and the rise of shies government and the decrease of some Abbasid caliphate authority- the worlds lowgest suppter of Sunni is one of the brilliant and bright periods in shies history . befor this period , Sunni religion was the major religion . But in forth century with the emergence of shies states: like Boyid in Iran, Egypt , Yemen zydynid Hamdanid and Alavid in Tabarestan ate. The emergence of shies states and the attempt of shias Ulama are two important and Fundamental Factor in development and expansion of shiism. The role of Faghihs and lecturers in collecting Hadith training students (Talabeh), developing jurisprudence and theology activity against innaveliascands, Fundation of scientific centres and schools, utilization of public facilities for religious purpose all regarded as the main reason for development of shiessm in this period.