گزارش گونه (Hem.: Triozidae) Egeirotrioza intermedia Baeva از ايران

Report of Egeirotrioza intermedia Baeva (Hem.: Triozidae) from Iran

طي بررسي‌هايي كه در سال‌هاي90- 1387 بر روي بندپايان زيان‌آور پده در استان‌هاي تهران، خوزستان، اصفهان و خراسان رضوي صورت گرفت، برگ‌هاي حاوي گال‌هاي پسيل، از ايستگاه‌هاي انتخاب شده در رويشگاه‌هاي طبيعي گونه پده (Populus euphratica Olive) جمع‌آوري و در شرايط آزمايشگاه (درجه حرارت 26-24 و رطوبت 60-50 درصد)، داخل ظروف پرورش نگهداري شدند. حشرات كامل خارج شده، دو گونه Egeirotrioza ceardi (Bergevin) وEgeirotrioza intermedia Baeva,1963 از خانواده Triozidae شناسايي شدند. ، پسيلE. intermedia براي اولين بار از ايران گزارش مي‌گردد. بر اساس مطالعات Gegechkori و Loginovaدر سال 1990، گونه E. intermedia در كشورهاي تاجيكستان، ازبكستان، تركمنستان و اسراييل انتشار داشته و ميزبان‌هاي آن، گونه‌هاي صنوبر Schrenk Populus diversifolia و Schrenk P. pruinosa معرفي شدند. مطالعات Malenovsky و همكاران در سال 2012، در مورد پسيل‌هاي كشور افغانستان نشان داد كه گونه E. intermedia در اين كشور نيز روي گونه‌هاي صنوبر Populus diversifolia و P. pruinosa فعاليت دارد. Burckhardt و Lauterer در سال 1993، پسيل‌هاي ايران را بطور كامل و جامع مطالعه نمودند. نام‌بردگان چهار گونه پسيل Camarotoscena fulgidipennis Loginova،Camarotoscena unicolor Loginova ، Camarotoscena hoberlandti Vondracek و Egeirotrioza ceardi (Bergevin) را روي صنوبرها در ايران گزارش نمودند. خسارت اوليه در گونه E. intermedia، توسط پوره‌هاي جوان با تغذيه از شيره‎ي برگ‌هاي پده و به صورت گال‌هاي كوچك، دايره‌اي شكل و كمي برجسته در سطح فوقاني و يا سطح تحتاني برگ‌هاي پده ايجاد مي‌گردد. با ادامه تغذيه پوره‌هاي سنين مختلف، داخل گال‌ها (يك پوره در هر گال)، علايم نهايي خسارت به‌صورت گال‌هاي كروي به قطر تقريبي 5 ميليمتر در سطوح برگها ظاهر مي‌گردد. پراكنش گونه E. intermedia و تاريخ‌هاي جمع‌آوري آن در مناطق مورد بررسي به‌قرار زير مي‌باشد: - استان تهران: منطقه خجير (8/8/87)- استان البرز: مركز تحقيقات البرز كرج (30/7/87)- استان خوزستان: شوشتر (شهر گتوند و روستاي كوشكك)، هفت تپه - دزفول (منطقه چغازنبيل)، رامهرمز (روستاي زبيدي موسي) و سوسنگرد (روستاي سابله). (20/9/89)- استان‌ خراسان رضوي: سرخس و حومه ( ايستگاه تحقيقات قره‌گل و مسير جاده سرخس به جهانباني) (27/8/89)- استان اصفهان: اصفهان (حاشيه زاينده‏رود و مركز شهر اصفهان)، كاشان (ايستگاه تحقيقات مناطق خشك و بياباني) و آران و بيدگل (منطقه كويري سمبك) (5/7/89)

In a survey on harmful arthropods associated with Euphrates poplar, damaged leaves as gall were collected in selected sites of natural stands in Tehran, Khuzestan, khorasan Razavi and Esfahan Provinces. Specimens kept in rearing jars in the laboratory conditions (24-26 C and 50-60 RH) for emergence of adults. The species were identified as Egeirotrioza ceardi (Bergevin) and Egeirotrioza intermedia Baeva, 1963. This is the first record of the species E. intermedia from Iran. The Jumping plant lice, E. intermedia is distributed in Tajikistan, Uzbekistan, Turkmenistan, Israel on Populus diversifolia Schrenk and Populus pruinosa Schrenk (Gegechkori & Loginova ,1990). Malenovsky et al. (2012) studied Jumping plant lice (Hom.: Psylloidea) of Afghanistan. They reported the species; E. intermedia on Populus diversifolia and Populus pruinosa. Burckhardt and Lauterer (1993) studied the Jumping plant-lice (Hom.: Psylloidea) of Iran. They reported the species, Camarotoscena fulgidipennis Loginova, Camarotoscena hoberlandti Vondracek, Camarotoscena unicolor Loginova and Egeirotrioza ceardi (Bergevin) on poplars. In this species, the nymphes suck sap of leaves and damage of the pest is observed as galls spherical shape, diagonal 5 mm, in upper or lower the leaves. Based on the results obtained, dispersal areas of E. intermedia and their collected dates in Iran as followed: - Tehran Provinces: khogir area (30 Oct. 2008).- Alborz Provinces: Karaj (Reasearch Center of Alborz) (22 Oct. 2008).- Khuzestan Province: Shoshtar (Gotvand and Koshkak areas); Haft Tapeh –Dezful (Choghazanbil area); Ramhormoz (Zobaeidimousa Village); Sousangerd (Sableh Village). (11 Dec. 2010).- Khorasan Razavi Province: Sarakhse (Research Station of Gharahgol and edge of Road Sarakhse – Jahanbani) (19 Nov. 2010).- Esfahan Province: Esfahan (edge of Zayandeh Rood river and center of Esfahan City); Kashan (Research Station of Dry & Desert Regions) and Aran & Bidgol (Sombak area) (7 Oct. 2010).