اثر سرمايه اجتماعي بر توسعه انساني: مطالعه كاربردي مناطق ايران

The Effect of Social Capital on Human Development:Applied Study in Iran’s Regions

با نگاهي به سير تحول نظريات توسعه، مشخص مي شود كه تعريف مفهومي توسعه، از مفهوم رشد- بدون توجه به جنبه هاي انساني بشر- به سمت توجهات انساني معطوف گشته است. شاخص هاي توسعه نيز همگام با نظريات توسعه دچار پيشرفت‌هايي شده و از شاخص رشد اقتصادي (به عنوان شاخصي براي توسعه)، به شاخص توسعه‌پايدار و در نهايت به شاخص توسعه انساني رسيده است. از زماني كه شاخص توسعه انساني به عنوان شاخصي شناخته شده و پذيرفته شده از سوي جامعه بين‌الملل مدّ نظر سياست-گذاران مي‌باشد، اين سوال به عنوان سوالي اساسي مطرح است كه عوامل اثرگذار بر اين شاخص چه عواملي هستند؟ يكي از عوامل مهم در اثرگذاري بر اين شاخص سطح سرمايه اجتماعي به عنوان عامل آسان‌كننده جريان توليد، خلق ثروت و رفاه است. اين تحقيق به دنبال نقش سرمايه اجتماعي در ارتقاي شاخص توسعه انساني در ابعاد منطقه اي طي سال هاي 1381 تا 1385 مي‌باشد. فرضيه اين پژوهش، نقش مثبت سرمايه اجتماعي در بالابردن سطح شاخص توسعه انساني مي باشد كه نويسنده با روش اقتصاد‌سنجي داده هاي تابلويي فضايي و با استفاده از داده هاي استاني در پي تاييد اين فرضيه بوده است. نتيجه حاصل از اين پژوهش مويد نقش مثبت اثرگذاري لگاريتم سرمايه اجتماعي بر لگاريتم شاخص توسعه انساني با ضريب 06/0 است.

Reviewing the development theories in chronological order, it is clearly understood that the conceptual definition of development has changed from irrespective standpoints of human aspects, toward embodying human considerations of growth. Development indicators have advanced shoulder to shoulder with development theories, in a way to change from ‘economic development indicators’ to ‘sustainable development indicator’ and finally, to ‘human development indicator’. Since policy-makers of international society have accepted the ‘human development indicator’, it has been a frequent question “What are the influential factors on this indicator?” One of the factors that affect this indicator is the level of capital as a facilitator of production process, creation of wealth and welfare. This research tries to find the role of ‘human capital’ in improving the ‘human development indicator’ in regional scale in Iran within the period 2002-2006. The hypothesis of the research holds that ‘human capital’ has a positive role in improving the ‘human development indicator’. The researchers employ econometric method of spatial panel data to analyze the provincial data with the aim of testing the hypothesis. The results demonstrate proves the positive role of ‘human capital’ logarithm on the ‘human development indicator’ logarithm with the coefficient 0.06.