خودكارآمدي و ابعاد آن در بيماران داراي استومي روده اي

Self-efficacy and its Dimensions in Patients with Intestinal Stoma

زمينه و هدف: افرادي كه تحت عمل جراحي استومي قرار مي گيرند با مشكلات متعدد جسمي، رواني و اجتماعي مواجه مي شوند. از طرفي خودكارآمدي مي تواند سبب پذيرفتن استومي، سازگاري با آن و بهبود كيفيت زندگي گردد. هدف مطالعه حاضر تعيين خودكارآمدي بيماران داراي استومي روده اي در ابعاد مختلف و بطور كلي بود. روش بررسي: اين پژوهش مقطعي از نوع همبستگي بود. 84 بيمار داراي استومي مراجعه كننده به مراكز آموزشي درماني منتخب دانشگاه علوم پزشكي تهران و انجمن استومي ايران با روش نمونه گيري در دسترس در مطالعه شركت كردند. داده ها به وسيله فرم مشخصات فردي و مقياس خودكارآمدي استومي جمع آوري و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 15 و محاسبه ي ميانگين ها و انحراف معيارها تجزيه و تحليل شد. يافته ها: ميانگين و انحراف معيار نمره خودكارآمدي براي هر يك از ابعاد مراقبتي (6/11?8/55) و اجتماعي (2/13?1/42)، همچنين نمره خودكارآمدي كل (6/22?98) بدست آمد. بر اساس پاسخ هاي بيماران؛ بيشترين ميانگين نمره كسب شده در بعد خودكارآمدي مراقبت از استومي، به گويه هاي "پيشگيري از خونريزي يا صدمه به استوما" 8/0?5/4، "پيروي از توصيه هاي پرستاران متخصص استوما براي مراقبت از آن" (9/0?5/4) و "پيروي از توصيه هاي پزشك در مورد مراقبت از استوما و الگوي تغذيه" (8/0?5/4) و كمترين ميانگين نمره كسب شده به گويه "مراقبت از استوما در هنگام بيماري" (4/1?1/3) اختصاص يافت. در بعد خودكارآمدي اجتماعي نيز بيشترين و كمترين ميانگين نمره كسب شده به ترتيب به گويه هاي "صحبت كردن با دوستان صميمي درباره استوما" (4/1?4) و "داشتن رضايت جنسي مانند قبل" (3/1?8/1) مربوط شد. نتيجه گيري كلي: يافته هاي اين مطالعه مي تواند جهت ارتقا دانش پرستاران مفيد باشد تا بتوانند مداخلات آموزشي و حمايتي را براي بيمار و خانواده به اجرا درآورند.

Background & aims: People undergoing ostomy challenge with multiple physical, psychological and social complications. However, Self-efficacy may lead them to the acceptance of stoma, adaptation with it and improve quality of their life. Accordingly the aim of this study was to determine total self-efficacy of stoma patients and its dimensions. Material & Methods: It was a descriptive cross-sectional study. A total of 84 patients with ostomy who referred to selected educational centers of Tehran University of Medical Sciences and Iranian Ostomy Association (IOA) recruited by convenience sampling. Data were collected using personal information form and Stoma Self-efficacy Scale (Stoma SE Scale) and analyzed by descriptive statistics using SPSS-PC (v. 15). Results: The mean score of Self-efficacy dimensions was determined as, Stoma Care (55.8?11.6) and Social (42.1?13.2). The mean score of total self-efficacy was (98?22.6). In stoma care self-efficacy subscale, the highest obtained mean score were related to “prevent having stoma bleeding and damage” (4.5?0.8), “Follow the stoma therapistʹs instructions for handling the stoma” (4.5?0.9), “Follow the doctorʹs advice for taking care of your stoma and nutrition pattern”( 4.5?0.8), and the lowest mean score were related to “Take care of the stoma when you are ill” (3.1?1.4). In social self-efficacy subscale the highest and lowest mean score were related to “Tell your close friends about the stoma” (4?1.4) and “Have the same sexual satisfaction” (1.8?1.3) respectively. Conclusion: The findings of this study can be useful to enhance nursesʹ knowledge to improve training and supportive interventions for stoma patients and their families.