بررسي كيفي آب رودخانه ي كارون در بازه ي اهواز با استفاده

Study on Water Quality of Karoun River (Ahvaz region) Using Water Quality Index

زمينه و هدف: رودخانه كارون پرآب ترين و طولاني ترين رودخانه كشور است كه به علت وجود مراكز متعدد صنعتي و زمين هاي كشاورزي و شهرهاي بزرگ در حاشيه ي آن، موقعيتي راهبردي در منطقه ي غرب و جنوب غربي ايران داشته و پايش بهينه ي كيفيت آب آن يك ضرورت ملي است. اين مطالعه با هدف بررسي كيفيت آب رودخانه كارون در بازه ي اهواز، از فروردين تا اسفندماه 1386 با بررسي پارامترهاي كيفي آب انجام شد. روش بررسي : براي تجزيه و تحليل داده ها از نظام شاخص كيفيت آب NSF (سازمان بهداشت ملي امريكا) استفاده شد. بدين منظور از ايستگاه هاي تعيين شده به صورت ماهيانه نمونه برداري صورت پذيرفته و پارامترهاي اكسيژن محلول، كليفرم مدفوعي، pH، اختلاف دما، اكسيژن مورد نياز بيوشيميايي، نيترات، كدورت، كل فسفات و كل جامدات محلول اندازه گيري شدند و سپس از منحني شاخص كيفيت هر پارامتر، ارزش كيفي آن محاسبه شد. يافته ها و نتايج: بررسي نشان داد شاخص كيفيت ماهانه ي آب رودخانه در اين بازه در طول مطالعه در گستره ي‌ 70– 57 متغير بوده و در گروه متوسط قرارمي گيرد. شاخص كيفيت آب از ايستگاه اول تا ايستگاه آخر به تدريج كاهش مي يابد و ايستگاه كوت-عبداله (در پايين دست) با شاخص سالانه 5/62 بدترين و ايستگاه كيان آباد (بالادست) با شاخص سالانه ي 25/65 بهترين وضعيت را دارد. در ايستگاه هاي بالادست به دلايل عدم سرريز فاضلاب هاي مختلف شهري و بيمارستاني وكارخانه اي شاخص از دامنه كيقي بالاتري برخوردار بوده است و در ايستگاه هاي پايين دست مثل ايستگاه منطقه پل سياه به علت ورود پساب بيمارستاني ووضعيت بستر و خودپالايي كه براي ايجاد حاشيه رود خانه وبلوار ترافيكي ساختار تغيير كرده است ، شاخص كيفيت آب رودخانه پايين بوده و در ايستگاه آخر نيز به دلايل ورود مجموع پساب هاي شهري كمترين شاخص كيفي ثبت گرديد. كيفيت آب در فصول مختلف نشان داد در فصل پاييز به علت شروع بارندگي و كاهش آلاينده ها بهترين وضعيت و در فصل بهار به دليل كاهش بارندگي،‌ وجود دماي مناسب براي رشد كليفرم ها و نيز افزايش كدورت بدترين وضعيت و را داشته است.

Karoun River is one of the most important water ways and longest rivers of Iran. Because of agricultural farms, industrial units and cities in its vicinity, the Karoun River has a strategical position. Hence, its water quality monitoring is essential due to many point and non point sources of pollution. This study was carried out to evaluate Karoun River’s water quality in Ahvaz region. For water quality dataʹs analysis in various stations, index of water quality NSF (National Sanitation Foundation) software from Wilkes University is used. Therefore Dissolved Oxygen, fecal coliform, pH, BOD5, Nitrate, Phosphate, Temperature, Turbidity and Total solids were determined on monthly basis. The monthly WQI in studied stations fluctuates from 57 to 70 that fall within medium category. Water quality index from first to last station gradually decreased. The results of WQINSF for river bank water quality computation during 1 year sampling period show that Koot-Abdollah station (lower part of the river) has the worst situation with yearly index of 62.5 and Kian-Abad station (upper section of the river) has the best quality amongst studied stations (65.25). Because of river bed and self purification, seasonal change has insignificant effects on water quality in Pol-e-Siah station. Water quality (in spring) because of the suitable conditions for growth of fecal coliforms and increased turbidity- has worst situation and in autumn season -because of the incensement of rain and decreasing of contaminations- has best situation