بررسي سرب، روي و نيكل رودخانه هاي حوزه آب ريز تالاب انزلي

Investigation of Pb, Zn and Ni in Watershed of Anzali Wetland

فلزات سنگين از عوامل مهم آلودگي منابع آبي به شمار مي رود. ورود فلزات به آب هاي طبيعي معمولا ازمحل هاي تخليه فاضلاب هاي شهري،كشاورزي و صنعتي صورت مي گيرد. با توجه به اهميت خطرات احتمالي بهداشتي فلزات سنگين و همچنين اهميت اكوسيستم هاي آبي به ويژه رودخانه ها ، اين تحقيق با هدف سنجش و اندازه گيري مقدار فلزات سرب،روي و نيكل در رودخانه گوهررود شهرستان رشت انجام گرفته است. براي اندازه گيري و سنجش مقدار اين عناصر از پنج ايستگاه در نقاط مختلف رودخانه گوهررود در طي 9 مرحله نمونه برداري انجام گرفت. نمونه ها بعد از انجام مراحل آزمايشگاهي و آماده سازي براي تعيين مقدار عناصر فلزي توسط دستگاه جذب اتمي در آزمايشگاه سازمان حفاظت محيط زيست كشور مورد سنجش قرار گرفت. يافته ها بيانگر آن است كه مقدار ميانگين عناصر سرب ، روي و نيكل براي كل رودخانه به ترتيب عبارت است از:30 ± 38 ، 119± 156 و 15 ± 31 ميكرو گرم بر ليتر و حداكثر مقدار اين عناصر عبارت است از: سرب 168 ميكرو گرم بر ليتر در ايستگاه 3 ، روي 513 ميكرو گرم بر ليتر در ايستگاه 4 و نيكل 60 ميكرو گرم بر ليتر در ايستگاه شماره 4 .آزمون آناليز واريانس نشان مي دهد كه بين ميانگين مقادير بدست آمده سرب در ايستگاه ها اختلاف معني دار وجود ندارد (0.284 Siglevel= , 1.307 F= ( ولي بين ميانگين مقادير به دست آمده عناصر روي ، نيكل در ايستگاه ها اختلاف معني دار وجود دارد 0.0000) Siglevel= , 8.781 F= ( ; 0.0000) Siglevel= , 6.930 F= (. اين تحقيق نشان مي دهد كه در مقايسه بين ايستگاه ها،عناصر اندازه گيري شده در ايستگاه هاي داخل شهر داراي مقادير بيشتري بوده است. با توجه به استانداردهاي سازمان حفاظت محيط زيست در مورد مقدار مجاز عناصر فلزي براي زندگي آب زيان در آب هاي سطحي، مقادير ميانگين و حداكثر اندازه گيري شده بالاتر از استانداردهاي ياد شده است.از آن جا كه اين رودخانه يكي از مجاري تغذيه كننده تالاب انزلي مي باشد، امكان بروز خطر بهداشتي بزرگ نمايي زيستي عناصر سنگين در بدن ماهيان و در نهايت انسان وجود دارد.

Heavy metals are the most important pollutant factors of water resources specially rivers. Entrance of metals in natural aquatic ecosystems arises from discharging of domestic, agricultural and industrial sewage. With respect to the health risks possibility and also importance of aquatic ecosystems, in this study the amounts of Pb, Zn, Ni elements in Goharrood river of Rasht were measured. The samples were collected in nine stages from five stations. Experiments were done by atomic absorption instruments. Results showed that the average amounts of Pb, Zn and Ni all along the river were respectively 38?30, 156? 119,31? 15 ppb. Maximum amounts were measured as follows: Pb 168 ppb in station 3, Zn 513 ppb in station 4 and Ni 60 ppm in station4. ANOVA doesnʹt show significant difference between the measured average amounts of Pb, but there is significant difference between the average amounts of Zn and Ni elements in different stations. This paper shows that the stations inside the city measured a larger amount of the elements. This can be a result of discharging large amounts of domestic and industrial waste water to this part of the river. Rates of the elements in Goharrood river were found to be over the maximum acceptable rates determined by the department of environment for keeping aquatic organisms alive since Goharrood river is one of the routes for water to enter Anzali wetland, there is a possibility of increased biological risks in fish and human bodies.