ديدگاه سهروردي و ملاصدرا درباره عليّت مثل و عالم خيال منفصل

Suhravardi and MullāSadrā’sViewpoint about the Causality of Ideas and Discrete Imagination world

شيخ اشراق و صدرالمتالهين، از يك سو به عالم مثال منفصل قايل بوده؛ و از سوي ديگر، به اثبات نظريه مثل افلاطوني و ارباب انواع پرداخته، و آن ها را علّت عالم ماده و افراد مادي هر نوعدانسته اند. پژوهش حاضر ضمن بررسي و نقد براهين شيخ اشراق و ملاصدرا در باب اثبات علّيت ارباب انواع نسبت به افراد مادي، از طريق سنخيّت علّت و معلول؛نظريه ملاصدرا در علوم حسّي و خيالي (نظريه ابصار) و نيز امتناع طفره در نظام آفرينش، به اثبات علّيت عالم مثال نسبت به عالم ماده پرداخته است. از اين رو، بر خلاف ديدگاه شيخ اشراق و ملاصدرا، عالم مثال علّت عالم ماده است، نه عقول متكافيه. در نتيجه، علاوه بر مثل افلاطوني موجود در عالم عقل، ارباب انواع در عالم مثال نيز موجود هستند. اين موجودات مثالي علّت عالم ماده مي باشند و خود، معلول ارباب انواع موجود در عالم عقل هستند.

Suhravardiand Mull? Sadr? who have proved the theory of Ideas or Forms by following Plato have asserted that the Platonic Ideas or Forms are the cause of matter and the indivuals of each material kind. As regards the fact that the Imaginal World (objective realities independent and disconnected from man) is the intermediate between two other worlds (linear Intellects and Matter), is it the cause of matter and itʹsindiviulas? The authors in this essay have tried to answer this important question. It has been proved regarding the similarity between cause and effect (ontological homogeneity) and Mull? Sadr?’s view on empirical and imaginative knowledge that the Imaginal World (not the Intellectuall Ideas) is the cause of Matter. So the Ideas and Forms in the Imaginal World are the cause of matter and they are the effects of the intellectullal Ideas.