اثرات نانو تيوب كربن چند جداره و نانو نقره بر برخي شاخص هاي فيزيولوژيكي و مورفولوژيك گياه باقلا (Vicia faba L.)

Effects of multi wall carbon nanotube and nanosilver on some physiological and morphological traits of faba bean (Vicia faba L.)

به منظور بررسي اثرات سطوح مختلف نانو نقره و نانو تيوب هاي كربني چند جداره بر صفات مورفولوژيكي و فيزيولوژيكي گياه باقلا، آزمايشي با سه تكرار به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با غلظت‌هاي مختلف (صفر، 100، 200 و 300 ميلي گرم بر ليتر) انجام شد. نتايج نشان دهنده تفاوت معني‌دار در تعداد بذور جوانه زده، طول ساقه چه و ريشه چه، وزن تر و خشك ساقه چه و ريشه چه و مقاومت ريشه چه، بين تيمارهاي نانو نقره و نانو تيوب كربني در سطح احتمال 1% بود و صفات 50 درصد زمان جوانه زني و سرعت جوانه زني تفاوت معني داري را در تيمار نانو ذرات اعمال شده نشان ندادند. اثرات غلظت نانو-ذرات بر صفات وزن تر و خشك ساقه چه، سرعت جوانه زني و 50 درصد زمان جوانه زني در سطح احتمال 5% و در صفات طول ساقه چه، طول ريشه چه، وزن تر و خشك ريشه چه، شاخص مقاومت ريشه چه و تعداد بذور جوانه زده در سطح احتمال 1% معني دار بود. طول ساقه چه و وزن خشك ريشه چه در تيمار غلظت 200 ميلي گرم بر ليتر بيشترين تفاوت معني دار با ساير تيمارها و غلظت ها را داشت و صفات مقاومت ريشه، وزن تر ريشه و طول ريشه، در غلظت 300 ميلي گرم بر ليتر، بيشترين كاهش معني-دار را داشتند. در بين اثر متقابل تيمارها، سرعت جوانه زني در سطح احتمال 5% معني دار بود و ديگر صفات در سطح احتمال 1% تفاوت معني داري نشان دادند. همچنين، در صفات وزن خشك ريشه، مقاومت ريشه و تعداد بذور جوانه زده، غلظت 300 ميلي گرم بر ليتر، در سرعت جوانه زني، تيمار 100 ميلي گرم بر ليتر و در 50 درصد زمان جوانه زني، تيمار شاهد بيشترين كاهش معني دار را داشتند. كلمات كليدي:

Theaim of this study was to investigate the effects of nano silver and multi wall carbon nanotube levels on some morphological and physiological traits of faba bean. This factorial experiment was conducted in a completely randomized design with three replications and two treatments with four dufferent concentrations (0,100,200 and 300 mgl-1). The results showed the total number of seeds germinated, shoot length, root length, shoot weight and dry weight, root weight and dry weight and root tolerance had significant differences at Ag and multi wall carbon nanotube treatments (p < 0.01) whereas, T50 and germination rate traits showed no differences under nanoparticle treatments. Nanoparticles concentrations had significant effects on shoot fresh weight and shoot dry weight indices, germination rate and T50 (p < 0.05) and shoot length, root length, root fresh and dry weight, root tolerance index and total number of germinated seeds indices (p < 0.01). Shoot length and root dry weight under 200 mg/l concentrations, showed significant differences with other treatments and root tolerance, root fresh weight and root length, showed highest significant decrease under 300 mg/l concentration. The interaction effects of treatments, had significant effects on germination rate (p < 0.05) and other indices (p < 0.01). Root dry weight, root tolerance and number of germinated seeds under 300 mg/l, and germination rate indices under 100 mg/l and T50 index under control treatment, showed the highest significant decrease