بررسي مدل‌هاي ارزيابي ريسك آتش ‌سوزي در ساختمان‌ها

بررسي مدل‌هاي ارزيابي ريسك آتش ‌سوزي در ساختمان‌ها عليرضا صادقيان1، بابك اميدوار2، اسماعيل صالحي3 1. نويسنده مسيول: كارشناس ارشد مديريت در سوانح طبيعي، دانشكده محيط‌زيست، دانشگاه تهران، ايران. Email:sadeghian0105@ut.ac.ir 2. دانشيار دانشكده محيط‌زيست، دانشگاه تهران، ايران. 3. دانشيار دانشكده محيط‌زيست، دانشگاه تهران، ايران. دريافت: 23/10/91 پذيرش: 1/9/92 چكيده مقدمه: آتش‌‌سوزي يكي از مهم‌ترين مباحث تاثيرگذار در هر سه مقوله ايمني، بهداشت و محيط‌زيست است. استفاده از روش‌هاي مناسب ارزيابي ريسك آتش ‌سوزي با شناسايي خطرات موجود و به‌كارگيري اقدامات فنّي و مديريتي لازم براي كنترل يا كاهش احتمال وقوع حوادث و اثرات آنها خسارات‌ مختلف ناشي از حريق را به ميزان قابل توجهي كاهش مي‌دهد. لذا اين تحقيق بر آن است، با بررسي و مقايسه مدل ‌هاي ارزيابي ريسك آتش‌‌سوزي شرايط استفاده از مدل ‌ها را مشخص كند. روش: به منظور دستيابي به هدف اصلي تحقيق، ابتدا مدل ‌هاي موجود ارزيابي ريسك آتش ‌سوزي شناسايي و سپس، با استفاده از روش تحليلي-توصيفي به بررسي اين مدل‌‌ها و كاربرد آنها پرداخته شد. يافته ‌ها: با توجه به نتايج بررسي‌هاي انجام‌ شده، در مدل‌هاي مبتني بر روش‌هاي ارزيابي ريسك - هزينه همچون مهندسي ريسك و ايمني زيست محيطي ، ارزيابي ريسك آتش‌‌سوزي و برآورد هزينه و سيستم ارزيابي ريسك آتش‌‌سوزي ، به دليل پيچيدگي و عدم شناخت كافي از پديده آتش‌‌سوزي و رفتار انساني، فرضيات معيني در نظر گرفته شده است. بنابراين، ازآنجا كه اين مدل‌ها براي ارزيابي‌ مقايسه اي و انتخاب يك سيستم ايمني مقرون به صرفه در برابر آتش‌‌سوزي در نظر گرفته مي‌شوند، نمي توانند براي ارزيابي مطلق ريسك آتش ‌سوزي استفاده شوند. درضمن، حوزه مدل محاسبه شاخص‌هاي ريسك با روش‌هاي شبيه‌‌سازي محدود به ساختمان‌هاي مسكوني دو طبقه است و لذا كاربرد اين مدل در ساختمان‌هاي پيچيده منوط به رعايت ضوابط احتياطي بيشتر است. در نهايت دشواري‌هاي موجود در توسعه و بسط اصطلاحات تحليلي مناسب و فاكتورهاي عدم قطعيت، از جمله چالش‌هاي مطرح در استفاده از روش ارزيابي ريسك كمّي لوند مي‌باشند. نتيجه گيري: در تحقيق حاضر، مدل‌هاي ارزيابي ريسك آتش‌‌سوزي بررسي شد. بر اين اساس، مدل‌هاي توسعه يافته براي ساختمان هاي خاص، فقط در همان ساختمان ها قابل استفاده هستند و به سادگي امكان بسط به ساختمان هاي ديگر را ندارند. اين موضوع عمدتاً به علت فرض هاي ساده و ساده‌سازي‌ها‌ي است كه در كد‌هاي كامپيوتري انجام مي‌گيرد. موضوع مهم ديگر، ميزان پذيرش روش‌هاي ارزيابي ريسك آتش‌‌سوزي براي طرح ‌هاي ايمن در برابر آتش‌‌سوزي است. دلايل اين امر، مشكل اعتبار كامل مدل ‌ها و كمبود دانش و تكنولوژي آموزش اين مدل‌ها به طراحان و بازرسان است. كلمات‌كليدي: آتش ‌سوزي، ساختمان، ارزيابي ريسك آتش ‌سوزي، مدل ‌هاي ارزيابي ريسك.