عملكرد نظام ارجاع در برنامه پزشك خانواده از ديدگاه پزشكان خانواده دانشگاه علوم پزشكي كاشان در سال هاي 90-1385

The performance of referral system from the perspective of family physicians of Kashan University of Medical Sciences: 2007-20012

مقدمه: دسترسي افراد نيازمند به خدمات تخصصي از طريق نظام ارجاع ميسر مي گردد. هدف از مطالعه حاضر تعيين عملكرد نظام ارجاع در برنامه پزشك خانواده از ديدگاه پزشكان خانواده دانشگاه علوم پزشكي كاشان در سال 1385 تا 1390 مي باشد. مواد و روش ها: اين مطالعه از نوع توصيفي بود كه در سال1391 در كليه مراكز بهداشتي درماني مجري طرح پزشك خانواده كاشان و آران بيدگل انجام گرفت. از مجموع 118 پزشك خانواده كه در زمان مطالعه فعاليت داشتند، امكان برقراري ارتباط با 18 نفر ميسر نشد و با 100 پزشك به شيوه سرشماري تماس برقرار شد و نهايتا40 پزشك در آزمون پايلوت و 56 پزشك در مطالعه شركت كردند. ابزارگردآوري داده ها پرسشنامه دو بخشي پژوهشگر ساخته "پرسشنامه عملكرد نظام ارجاع از ديدگاه پزشكان خانواده" (The Function of Referral System from the Perspective of Family Physicians Questionnaire) بود. بخش اول شامل اطلاعات جمعيت شناسي و بخش دوم داراي 20 سوال در 4 بعد بود. روايي محتوا با استفاده از نظرات 10 نفر از متخصصان و پايايي پرسشنامه به روش همساني دروني تاييد شد. تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و EXCEL انجام شد. يافته ها: ميزان آگاهي و فرهنگ جمعيت تحت پوشش با ميانگين و انحراف معيار 45/0±05/2؛ نامطلوب، ميزان دانش و مهارت و مسيوليت پذيري كاركنان سلامت با ميانگين و انحراف معيار 23/1±45/3؛ مطلوب، همكاري پزشكان متخصص مستقر در سطح دو برنامه پزشك خانواده با ميانگين و انحراف معيار 88/0±67/1؛ نامطلوب، امكانات و تسهيلات برنامه پزشك خانواده با ميانگين و انحراف معيار 6/0 ±02/3؛ مطلوب و وضعيت كلي ارجاع به سطح دو با ميانگين و انحراف معيار 03/1±87/2 نامطلوب ارزيابي شد. نتيجه گيري: وضعيت ارجاع به سطح دو، در مطالعه حاضر نامطلوب بود. پيشنهاد مي شود، سهولت دسترسي به خدمات تخصصي سطح دو، آموزش هاي مربوط و مداخلات در زمينه آشنايي بيشتر مردم و كاركنان بهداشتي و درماني با اهداف برنامه پزشك خانواده انجام شود.

Introduction: Access of needy people to special services is achieved through referral system. The aim of this study was to determine the function of referral system from the perspective of family physicians of Kashan University of Medical Sciences between 2007 to 2012. Materials & Methods: This descriptive study was conducted in all health centers of Kashan and Aran Bidgol, which implement the family physician program. From total of 118 family physicians who were involved in the study period, the researcher were contacted with 100 census statistical methods family physicians. 40 family physicians participated in the pilot test and ultimately 56 physicians participated in the study. The data gathering instrument was "The Function of Referral System from the Perspective of Family Physicians Questionnaire" with two parts. Part one is on demographic information and part two contains20 items in 4 dimensions. Content validity of the questionnaire were validated through 10 experts. Internal consistency was confirmed. Data analysis was performed using Excel and SPSS/16. Findings: The average age and duration of employment as a family physician was 33/3±6/32 and 55/4±9/6 years. In addition, the average of awareness and culture was 2.05 equivalent inappropriate, knowledge and skills of health team was 3.45 equivalent appropriate, level of specialist cooperation was 1.67 equivalent inappropriate, equipment of family doctors was 2.66 equivalent inappropriate and statues of referral system was 2.45 equivalent inappropriate. Conclusion: The situation of referral system was unacceptable. It is recommended to improve easy access to specialist services, training and related interventions in the field of public and health staff to become familiar with the goals of the family physician.