بررسي اثر تغييرات نرخ ارز بر سطح قيمت ها، توليد، صادرات و واردات بخش هاي مختلف اقتصادي با استفاده از يك مدل تعادل عمومي

The Impacts of Exchange Rate Variations on Prices, GDP, Export and Import of Different Economic Sectors in Iran using a CGE Models Approach

تغيير نرخ ارز مي‌تواند به عنوان يكي از ابزارهاي سياست‌هاي اقتصادي، براي تحقق اهداف سياست‌گذاران مورد توجه قرار گيرد. البته اين ابزار در اقتصادي استفاده مي‌شود كه نرخ ارز به صورت شناور كامل نباشد. يعني تعيين نرخ ارز صرفاً از طريق سازوكار بازار ارز انجام نشود. به عبارت ديگر، ابزار مذكور را در نظام‌هاي اقتصادي مي‌توان مورد استفاده قرار داد كه نرخ ارز به صورت ثابت يا شناور كنترل شده تعيين مي‌گردد. زماني كه نرخ ارز افزايش يابد، انتظار مي‌رود كه قيمت كالاهاي وارداتي بيشتر شود و در نتيجه، تقاضا براي واردات كاهش يابد. علاوه بر اين، با افزايش نرخ ارز، صادرات كالا به دليل ارزان شدن كالاي ساخت داخل در بازارهاي خارجي بيشتر خواهد شد و در نتيجه، افزايش صادرات و كاهش واردات، بايد موجب تحريك بخش توليد شود و توليد افزايش يابد. اما بايد توجه كرد كه ميزان تاثيرپذيري واردات و صادرات از نرخ ارز، به كشش تقاضا براي كالاي صادراتي و وارداتي برمي‌گردد. علاوه بر اين، سهم كالاهاي مذكور در بازار، در ميزان افزايش تقاضا براي محصول نقش مهمي خواهد داشت، از اين رو، افزايش توليد ممكن است نامحسوس باشد. در مقاله حاضر، براي بررسي اثر تغييرات نرخ ارز بر ميزان توليد، صادرات و واردات محصول، از مدل‌هاي تعادل عمومي محاسبه‌اي استفاده مي‌شود. مزيت اين مدل‌ها نسبت به مدل‌هاي اقتصادسنجي، بررسي آثار اجراي يك سياست در چارچوب يك مدل سيستمي است كه متغيرهاي مختلف اقتصادي را شامل مي‌شود و به داده‌هاي سري زماني نيز وابسته نيست. از اين رو، در مقاله حاضر آثار تغييرات نرخ ارز بر ميزان سطح قيمت‌ها، توليد، صادرات و واردات بخش‌هاي مختلف اقتصادي بررسي شده است. همچنين آثار تغييرات نرخ ارز بر توليد ناخالص داخلي و اجزاي آن نيز مورد توجه قرار گرفته است.

Exchange rates changes can be employed as an economic policy instrument to realize the goals of policy-makers. This instrument is used in the economies where the exchange rates are not fully floating. In other words, it could not be used in the economies where the exchange rates are determined only by the exchange rates market mechanism. This is to say, such an instrument should be applied in the economic systems in which the exchange rates are determined in a fixed or controlled floating manner. When the exchange rate increases, it is expected that the prices of import goods increase, leading to the decreases in the demand for import goods. On the other hand, as exchange rate is increasing, the domestic products become cheaper in foreign markets, causing the exports to increase. As a result, the exports increase and imports decrease should stimulate production sector to raise the output. It is to be noted that the degree of exchange rate influence on the export and import refers to the elasticity of demand for the export and import. Nonetheless, market shares of these goods play a specific role in increasing the demand for the products. Hence output increase might not be sensible. In order to study the effects of the exchange rates changes on the amount of production, imports and exports of products, this article makes use of Computable General Equilibrium (CGE) Models. The advantage of CGE models over econometric models is that the former makes it possible to study the implications of performing a policy in the framework of a systematic model, composed of various economic variables. Meanwhile, CGE models are independent of time series data. This article tries to study the impacts of the exchange rate variations on the levels of prices, productions, imports and exports of various economic sectors. In the mean time, the effects of the exchange rate variations on the GDP and its components are to be discussed in the article as well.