اثرهاي غلظت و روش كاربرد پاكلوبوترازول بر كاهش شوك انتقال نشاي خيار و مقاومت آن به تنش كم‌آبي

به منظور بررسي مناسب‌ترين غلظت و روش كاربرد پاكلوبوترازول بر كاهش شوك انتقال و مقاومت نشاي خيار رقم ‘رشيد’ به كم آبي، آزمايشي به صورت فاكتوريل 2×3×4 در قالب طرح كامل تصادفي اجرا شد. تيمارها شامل چهار روش تيمار با پاكلوبوترازول شامل خيساندن بذرهاي خيار با پاكلوبوترازول قبل از كاشت، كاشت بذرها در سيني كاشت و محلول‌پاشي در مرحله دو برگ حقيقي، كاربرد خاكي پاكلوبوترازول و غوطه‌ور كردن ريشه نشاها قبل از انتقال به گلدان اصلي بود. فاكتور دوم شامل سه غلظت 0، 25 و 50 ميلي‌گرم در ليتر پاكلوبوترازول و فاكتور سوم دو شيوه آبياري (آبياري كامل و كم‌آبياري) بود كه در آن تمام گيا‌هان در همه تيمارها به دو دسته تقسيم و نيمي از آن‌ها هر روز تا حد ظرفيت مزرعه و نيمي پس از هر بار رسيدن به نقطه پژمردگي آبياري شدند. نتيجه‌ها نشان داد به جز تيمار غوطه‌ور كردن ريشه ساير تيمارهاي پاكلوبوترازول سبب كاهش ارتفاع گياه شدند. بر خلاف تيمار شاهد كه كم‌آبي سبب كاهش معني‌دار مقدار آب برگ شد در ساير گيا‌هان تيمارشده با پاكلوبوترازول بين مقدار نسبي آب برگ گيا‌هان شرايط كم آبياري با آبياري كامل تفاوت معني‌داري وجود نداشت. به نظر مي‌رسد كاربرد خاكي با محلول پاكلوبوترازول 25 ميلي‌گرم در ليتر در شرايط كم آبي بيشترين كارايي را در كاهش شوك انتقال داشت ضمن اين كه با كاهش محسوس ارتفاع نشا براي صنعت توليد نشا قابل توصيه است. كاربرد خاكي محلول 50 ميلي‌گرم در ليتر پاكلوبوترازول نيز بيشترين كارايي را در افزايش مقاومت نشاها به تنش كم‌آبي داشت.

An experiment was conducted to test whether paclobutrazol application methods, time of application and concentrations would protect cucumber transplants against transplanting shock and water stress. A randomized complete block design experiment with four application methods (seed soaking, soil drench, spraying and root dipping) at three rates of paclobutrazol (0, 25 and 50 mg l-1) in factorial combinations was used. Half of potted plants grown under greenhouse conditions were subjected to drought by withholding irrigation and then were reirrigated. Results showed that except for root dipping treatment, other application treatments reduced height of plants. Non-paclobutrazol treatment significantly decreased leaf relative water content of deficit irrigated plants but in other treatments there were no significant differences between deficit irrigated and normal irrigated plants. It seems that paclobutrazol was most effective in improving resistance of plantlets to wilting after transplanting when applied at 25 mg l-1 using soil drench method and pretransplant paclobutrazol application to soil (drenching) at 50 mg l-1 can be useful on ameliorating water stress.