اثر پايه‌هاي مركبات بر ويژگي‌هاي كمي و كيفي ميوه نژادهاي انتخابي پرتقال ‘واشنگتن ناول’

اين آزمايش براي تعيين بهترين پايه پرتقال ‘واشينگتن ناول’ انجام شد. نژادهاي انتخابي از توده ‘واشينگتن ناول’ روي 3 پايه نارنج (Citrus aurantium)، نارنج سه برگ (Poncirus trifoliata (L.) Raf ) و ترويرسيترنج (P. trifoliata (L.) Raf × C. sinensis (L.) Osbeck) پيوند زده شدند. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 27 تيمار و 7 تكرار به مدت 5 سال در ايستگاه تحقيقات آستارا انجام شد. نتيجه‌ها نشان داد كه پيوند ‘واشينگتن ناول’ روي نارنج سه برگ بيشترين عملكرد تجمعي ميوه، كارايي عملكرد ميوه و مقدار ماده‌هاي جامد محلول آبميوه را داشت. در نژادهاي مورد بررسي، بيشترين عملكرد تجمعي ميوه و كارايي عملكرد در نژادهاي B، F، I و E و كم‌ترين عملكرد تجمعي و كارايي عملكرد در نژاد D مشاهده شد. بيشترين عملكرد تك درخت در نژادهاي B، F، I و E روي پايه پونسيروس و كم‌ترين عملكرد تك درخت و بيشترين شاخص سال‌آوري روي نژاد C روي پايه سيترنج مشاهده شد. كم‌ترين شاخص سال آوري با پيوند نژاد E روي پايه سيترنج و نارنج سه برگ مشاهده شد. به غير از نسبت قطر پايه به قطر پيوندك، ساير ويژگي‌هاي رويشي گياه از هيچ يك از تيمارها اثر نگرفت. نتيجه‌هاي تجزيه خوشه‌اي بر اساس تمام ويژگي هاي اندازه‌گيري شده، نژادها را به دو گروه اصلي تقسيم‌بندي كرد كه نژادهاي B، F، I و E در يك گروه قرار گرفتند. با توجه به برهمكنش اثر پايه و نژاد روي ويژگي‌هاي كمي و كيفي ميوه پرتقال توصيه مي‌شود كه از بين پايه‌ها و نژادهاي مورد مطالعه، نژادهاي B، F، I و E روي پايه نارنج سه برگ در منطقه استفاده شود.

This experiment was conducted to determine the best rootstock for ‘Washington Navel’ orange. Nine selected strains of ‘Washington Navel’ were budded on three rootstocks including; Sour orange (Citrus aurantium), Citrange [(Poncirus trifoliata (L.) Raf × C. sinensis (L.) Osbeck)] and Trifoliate orange (Poncirus trifoliata (L.) Raf) in Astara Research Station. This experiment was carried out as a factorial in a randomized complete block design with 27 treatments and seven replications for five years. Results showed that cumulative yield per tree, yield efficiency and TSS were significantly higher on the Trifoliate orange rootstock. The largest cumulative yield per tree, and yield efficiency were observed on the B, F, I and E strains and the lowest were observed on D strain. The higher yield per tree was on the B, F, I and E strains when trees were budded onto the Trifoliate orange rootstock. The lowest alternate bearing index observed on E strain on Citrange and Poncirus rootstocks. The lowest yield and the greatest alternate bearing index were recorded C strain that budded onto the Citrange rootstock. Height, width, and canopy volume of trees were not affected by treatments. The greatest trunk to scion ratio was on C strain onto the Trifoliate orange and the lowest ratio was on G strain on Sour orange. Cluster analysis based on total measured treats was grouped strains in two main clusters and B, F, I and E strains were in one group. The combination of B, F, I and E strains on Trifoliate orange rootstock is advisable in this area.