پيش بيني كننده هاي مصرف ميوه و سبزيجات در دانش آموزان دختر دبيرستا نهاي شهر قوچان بر اساس مدل پرسيد

Predictors of Fruit and Vegetable Consumption among Female High School Students Based on PRECEDE Model

زمينه و هدف: نوجواني دوره اي مهم از زندگي است كه سبك زندگي در آن شك لگرفته و تثبيت مي شود، از طرفي عملكرد نوجوانان در زمينه مصرف ميوه و سبزيجات در سطح مطلوبي نيست. اين پژوهش با هدف تعيين پي شبين يكننده هاي مصرف ميوه و سبزيجات در دان شآموزان دختر دبيرستاني بر اساس مدل پرسيد انجام شده است. مواد و رو شها: در اين پژوهش مقطعي، 400 دانش آموز دختر دبيرستاني شهر قوچان به روش نمون هگيري دومرحله اي انتخاب شدند. داد هها از طريق پرسشنامه خودايفاي روا و پايا كه مبتني بر مدل پرسيد تنظيم شده بود، جمع آوري گرديد. براي تفسير داده ها از نرم افزار آماري SPSS18 و روش هاي آماري توصيفي )ميانگين، انحراف معيار، تعداد و درصد( و تحليلي )تجزيه و تحليل رگرسيون خطي، ضريب همبستگي پيرسون و تجزيه و تحليل واريانس يك طرفه( استفاده شد. يافت هها: ميانگين سني دان شآموزان 076 / 1± 11 / 16 سال بود. عوامل تقوي تكننده ) 0001 / B=0/282 ؛r < 0 (، قادركننده ) 0001 / )B=0/207 ؛r < 0 و آگاهي ) 0001 / B=0/117 ؛r < 0 ( پيشگوي يكننده عملكرد مصرف ميوه و سبزيجات بودند. ميانگين نمره آگاهي دان شآموزان 08 / 16 ± 13 / 70 ، ميانگين نمره نگرش 14 / 11 ± 73 / 77 ، ميانگين نمره عوامل قادركننده 02 / 18 ± 93 / 50 ، ميانگين نمره عوامل تقوي تكننده 42 / 15 ± 75 / 72 و ميانگين نمره عملكرد 61/66±15/66 بود. بين تمام ساز ههاي مدل پرسيد با يكديگر و همچنين با عملكرد همبستگي مستقيم و معنادار وجود داشت. نتيجه گيري: عوامل تقوي تكننده، قادركننده و آگاهي، به ترتيب، مهم ترين پيشگوي يكننده عملكرد مصرف ميوه و سبزيجات بودند. وضعيت آگاهي، نگرش و عوامل تقوي تكننده در سطح مطلوبي بود. وضعيت عوامل قادركننده و عملكرد در سطح متوسط بود. با توجه به همبستگي مستقيم بين سازه هاي مدل پرسيد و عملكرد دانش آموزان، پيشنهاد مي شود مداخلات مقتضي ب هويژه مداخلات آموزشي با تاكيد بر سازه هاي مدل پرسيد و ب هويژه عوامل تقوي تكننده ب همنظور ارتقا عملكرد مصرف ميوه و سبزيجات صورت گيرد.

Background and objective: Adolescence is a period of life that life style is formed and stabilized while the nutritional status of adolescents toward fruit and vegetable consumption (FVC) isn’t in desirable level. This study was aimed to determine the predictors of FVC among female high school students based on PRECEDE model. Materials and methods: This was a cross-sectional study that was done among 400 female high school students in Quchan selected by using two stage sampling method. Data was collected by using a self-report, reliable and valid questionnaire. Descriptive (mean, standard deviation, frequency and percentage) and analytical statistics (linear regression analysis, Pearson correlation coefficient and one way ANOVA) were used for analyzing the data. Results: The mean age of the students was 16.11±1.076. Reinforcing factors (B=0.282; r < 0.0001), enabling factors (B=0.207 P < 0.0001) and knowledge (B=0.117; r < 0.0001) were predictor factors for FVC. The mean score of knowledge was 70.13±16.08, the mean score of attitude 77.73±11.14, the mean score of enabling factors 50.93±18.02, the mean score of reinforcing factors 72.75±15.42 and the mean score of behavior were 61.66±15.66. There was a significant positive correlation between PRECEDE model constructs and behavior. Conclusion: The findings suggest that reinforcing factors, enabling factors, and knowledge were the most important predictor factor, respectively. Knowledge, attitude and reinforcing factor status are in a desirable level. Enabling factors and behavior status is in the moderate level. According to the positive correlation between PRECEDE model constructs and behavior, we recommended appropriate intervention, especially educational intervention with particular emphasis on PRECEDE model constructs and reinforcing factors as the most important behavior predictor in related FVC.