مطالعه توصيفي فرايند ترجمه مترجمان انگليسي تازهكار ايراني

A Descriptive Study of the English Translation Process of Iranian Novice Translators

مترجم پردازش كننده متن مبدا و توليد كننده متن مقصد در ارتباطات چند زبانه و چند فرهنگي مي باشد، و بدين جهت، پژوهشـگران همواره به موضوع بررسي رفتار و كنش مترجمان به هنگام ترجمه علاقه مند مي باشند. در اين زمينه، تحقيقات تجربي زيادي در سطح بين الملل از جنبه هاي مختلفي صورت گرفته است كه يكي از آن ها بررسي فرايندهاي ترجمه در مترجمان تازه كار است. اما با توجه به نوپا بودن مطالعات ترجمه در ايران، در اين زمينه پژوهش هاي اندكي انجام شده است. در اين پژوهش، به توصيف فرايند ترجمه متني توضيحي از انگليسي به فارسي توسط گروهي از مترجمان تازه كار ايراني پرداخته شد. با توجه به اهميت چند وجهي كردن جمع آوري و تحليل داده ها، از سه شيوه فكرگويي، مشاهده، و مصاحبه مرورنگر در بررسي فرايند ترجمه هشت مترجم تازه كار استفاده شد. فرايندهاي شركت كنندگان با استفاده از روش تحليل نظريه داده بنياد، رمزگذاري و دسته بندي شده، و در چهار مرحله برنامه ريزي، درك، انتقال و كنترل و در سه سطح بلاغي، مفهومي، و زباني قرار گرفتند. بر اساس نتايج، مشخص شد كه مترجمان تازه كار شركت كننده، در فرايند ترجمه در هر چهار مرحله بيشترين توجه را به سطح زباني اختصاص دادند.

The translator’s multilateral role as a user and processor of the source text as well as the producer of the target text in today’s multi-cultural and multilingual communications has always drawn researchers’ attention to examining translators’ actions and behavior including the translation process of novice translators This study, outlined in the framework of Descriptive Translation Studies (DTS), explains the processes undertaken by Iranian novice translators while translating an expository text from English to Persian. Eight novice translators took part in the study and three methods of Think Aloud Protocol Technique, Observation and Retrospective Interview were used to gather the data. All the actions of the translators were encoded and categorized according to the steps introduced in Grounded Theory Method Data Analysis and were examined on Rhetoric, Conceptual and linguistic levels and divided into four stages of Planning, Comprehending, Transferring and Monitoring. This study specifies that all novice translators went through all the stages and levels in the process of translating an expository text from English to Persian. However their main focus was on the linguistic level.