سير تدوين منشور حقوق مراجعان به آزمايشگاه‌هاي تشخيص پزشكي

Development of charter of rights in medical diagnostic laboratories

با توجه به اين‌كه سيستم ارايه‌ي خدمات و روند مناسبات با مراجعان آزمايشگاه تا حدودي با بخش‌هاي ديگر بهداشتي و درماني تفاوت دارد، با وجود جامعيت منشور حقوق بيمار ابلاغ شده توسط وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي، پرداختن به ابعاد اختصاصي اين حوزه مي‌تواند تعهد و تعلق افراد را به حيطه‌ي كار تخصصي خود افزايش دهد. لذا تدوين منشور حقوق مراجعان به آزمايشگاه‌هاي تشخيص پزشكي در دستور كار قرار گرفت. بعد از مرور جامع منابع موجود، با تشكيل كميته‌ي تدوين، متشكل از نمايندگان انجمن‌هاي صنفي و صاحب‌نظران اين حوزه پيش‌نويس تهيه شد. از سازمان‌هاي حقوقي ذينفع، مسوولان فني و كاركنان آزمايشگاه‌ها و صاحب‌نظران حوزه‌ي اخلاق پزشكي طي جلسات و كارگاه‌هاي متعدد نظرسنجي صورت گرفت و براساس نظرات ارايه شده، اصلاحات انجام شد. منشور فوق در مرداد‌ماه سال 1391 به تصويب شوراي سياست‌گذاري وزارت متبوع رسيد و در مهرماه همان سال توسط وزير محترم ابلاغ شد. جهت هماهنگي با متن منشور حقوق بيمار در ايران، محورهاي اصلي اين منشور نيز بر پايه‌ي 5 محور، دريافت شايسته‌ي خدمات آزمايشگاهي، دريافت اطلاعات به‌نحو مطلوب و ميزان كافي، حق انتخاب و تصميم‌گيري آزادانه‌ي مراجعان، احترام به حريم خصوصي مراجعان و رعايت اصل رازداري و امانتداري و دسترسي به نظام كارآمد رسيدگي به شكايات و پيشنهادات است. تدوين و ابلاغ منشور در حوزه‌ي حقوق گيرندگان خدمات سلامت يكي از اولين و اساسي‌ترين امور است. ولي اجرايي كردن مفاد منشور و نظارت و پايش اجراي آن مهم‌ترين هدف پيش رو است. بديهي است راهكارهاي موثر به منظور عملي كردن استقرار منشور حقوق مراجعان به آزمايشگاه‌هاي تشخيص پزشكي بايد طراحي و اجرا شود

Medical laboratory services and its clients are somehow different from services of the other sectors in the health system. Patient’s Rights Charter, published by the Ministry of Health and Medical Education, was comprehensive, but addressing specific aspects of the related areas in medical laboratories could promote the commitment and dedication in laboratory professional services; hence, development of the Patient’s Rights Charter in medical diagnostic laboratories was put on the agenda. After a comprehensive review of existing references and resources, a committee was formed consisting of representatives of laboratory associations and experts in this field, and the draft was prepared. Thereafter several meetings and workshops were held and the members of legal organizations, medical ethics experts as well as laboratory stakeholders, technical staff and laboratory directors attended these gatherings where the draft was surveyed and comments were received. The draft underwent some changes and was edited. Finally in August 2012, the charter was approved by the Health Policy Council of the ministry and in October 2012 was officially announced by the health minister. To be consistent with the context of the Patient’s Rights Charter, essentials of this bill have been based on 5 pillars: access to appropriate laboratory services, access to information in a sufficient and effective manner, the right to choose and decide freely, respect for customer privacy and the principles of confidentiality and integrity, and availability of an efficient system for investigating complaints and suggestions. Developing and delivering the bill of rights for health services recipients is one of the foremost matters, but implementation of the provisions of the charter and monitoring of its effectiveness are the most important goals ahead. Therefore, an effective strategy to implement the rights of patients in medical laboratories should be designed and established.