روابط ايران و هند: فرصت ها و محدوديت ها

Relations between Iran and India: Opportunities and limitations

ايران و هند در دهه گذشته روابط پيچيده اي داشته اند. هند از طرفي به رغم دهه ها سياست جهان سوم گرايانه، در چندين حوزه مختلف عليه ايران با ايالات متحده همكاري كرده و از ديگر سو هرگز شريكي تمام عيار براي ايالات متحده بر عليه ايران نبوده است. چرا هند آن گونه كه مي بايست انتظارات ايران را در حوزه هاي مختلف بر آورده كند عمل نكرده است؟ فرصت هاي گسترش روابط ايران و هند كدامند و چه عواملي نقش محدود كننده در روابط اين دو كشور داشته اند ؟فرضيه اي كه اين پژوهش مطرح مي كند اين است كه ايران و هند در زمينه هاي سياسي، اقتصادي به ويژه انرژي و كريدورهاي ارتباطي، فرصت هايي براي همكاري يافته اند كه بر منافع ايالات متحده، اسرييل و اعراب حوزه خليج فارس تاثير گذاشته است؛ طوري كه اين بازيگران در راستاي تامين منافع خويش بر پيوندهاي ايران وهند تاثيري محدود كننده داشته اند. البته منافع ايران وهند بيش از فشارهاي خارجي بر روابط دو كشور تاثيرگذار بوده است. اين پژوهش از چشم انداز نظريه موازنه منافع و به روش تبييني به بررسي فرصت ها و محدوديت هاي روابط ايران و هند پرداخته است. از چشم انداز اين نظريه، هند قدرتي نوظهور با اهداف تجديد نظر طلبانه محدود و ايران دولتي با اهداف تجديد نظرطلبانه نامحدود است بنابراين دو دولت راهبردهاي متفاوتي نسبت به نظم بين المللي دارند لذا شكل گيري اتحاد راهبردي بين دو كشور دشوار مي باشد.

Iran and India have experienced very complicated relations in the past decade. Despite the fact that during the past decades Indiaʹs foreign policy inclined towards third world countries, India has advocated the United Statesʹ pressures on Iran in several fields, while it has not been a devoted partner for the United States against Iran. Why has not India met Iran’s expectations? Which factors lead to the expansion of relations between the two countries and which factors limit their cooperation? The hypothesis of this article is as follows: Iran and India have had opportunities for cooperation in political and economic dimensions, especially related to energy diplomacy, however this cooperation has negatively affected the interests of the United States, Israel and other Persian Gulf states, so that they have had limiting impact on the relations between Iran and India. This article is an explanatory research aiming to explore the hypothesis from the perspective of balance of interest theory. From this perspective, India is an emerging power with limited revisionist purposes, while Iran is a revolutionary actor with unlimited revisionist aims. Accordingly, these two actors have divergent strategies in dealing with international order, so that they cannot forge strategic partnership.