رمانتيسم اجتماعي در شعر پروين اعتصامي

Social Romanticism in the Poetry of Parvin Eʹʹtesami

پروين اعتصامي از شاعران برجسته ايران در عصر مشروطه و رضاشاه است كه با تكيه بر ميراث ادبيّات كلاسيك فارسي، اشعار‌ي با مضامين اخلاقي و درون‌مايه‌هاي نو‌ظهور سياسي و اجتماعي در حوزه ادبيّات رمانتيك پديد آورد. مكتب رمانتيسم، در پي تغيير ساختار سياسي ـ اجتماعي كشورهاي غربي در سده هجدهم و افول كلاسيسيسم، تحت تاثير انديشه‌هاي روشنفكران عصر جديد اروپايي شكل گرفت و سپس در ديگر نقاط جهان و البتّه متناسب با فضاهاي جديد، صورت‌بندي‌هاي تازه گرفت. در ايران عصر مشروطه نيز، در پي تحوّلات و تغيير ساختار سياسي و تا حدّي اجتماعي ايران، ادبيّات و به‌‌ويژه شعر به عنوان مهمّ‌‌ترين رسانه فرهنگي، از اين رخداد متاثّر شد. اين اثرگذاري در شعر پروين، بيشتر به صورت انتقاد از بي‌عدالتي‌هاي موجود، احياي حقوق مظلومان و تهي‌دستان، مساوات‌طلبي، توجّه به وضع زنان، نقد سياسي و... با زباني نمادين ـ رمانتيك و تعليمي ديده مي‌شود. اين پژوهش، به شيوه تحليلي، به بررسي تاثير مكتب رمانتيسم بر شعر پروين اعتصامي مي‌پردازد.

Parvin Eʹtesami is one of the famous outstanding Persian poets of the constitutional era and also the reign of Pahlavi I who composed her poems based on Persian classical literature with moral contents and new political and social themes in the field of didactic literature. Under the influence of European newfangled intellectuals, Romanticism formed during 18th century and devided into different branches of thought entering other parts of the world, when social-political changes made Classicism to be declined in western countries. During the constitutional era, following the political changes and the social developments occurred in Iran, Literature – especially the poetry, as the main cultural medium of the period was deeply influenced by the process. The effect is manifested in Parvin’s poetry as a criticism on injustices, taking the rights of the oppressed of her society, paying attention to the rights of women and to show her political protest. Accordingly, the present research has been accomplished to study the social poems in Parvin’s poetry to make the influence of romanticism on her poem through an analytic approach.