واكاوي امكان تاسيس فلسفه تعليم و تربيت اسلامي بر مبناي حكمت متعاليه

Investigation of the Possibility of Presenting the Philosophy of Education According to Exalted Theosophy

مي‌توان با دو رويكرد به مفهوم فلسفه تعليم و تربيت اسلامي نگريست: «فلسفه» در حالت مضاف به تعليم و تربيت اسلامي و فلسفه تعليم و تربيت در حالت اتصاف به وصف «اسلامي». مدافعان رويكرد نخست با توجه به سه ملاك الف. تلقي محتوايي ب. تلقي روشي ـ ساختاري ج. تلقي تركيبي به سه گروه قابل تقسيم هستند. رويكرد برگزيده نگارنده، رويكرد نخست با نگاه تركيبي است. در اين رويكرد، دو روش پژوهشيِ «استطباقي» و «استنتاجي» به كارگرفته مي شود. با توجه به ويژگيهاي متمايزكننده حكمت متعاليه از ديگر نظامهاي فلسفه اسلامي، نگارنده در تحقيقات خود، نظريه‌پردازي در فلسفه تعليم و تربيت اسلامي بر مبناي حكمت متعاليه (يا حكمت متعاليه تعليم و تربيت) را در اولويت قرار داده است. در مقاله پيش‌رو، موضوع «امكان وقوعي» اين نظريه از دو ديدگاه به بحث گذاشته شده است: 1ـ تحقق شالوده فلسفي ساختمان اين دانش در دوره هاي زماني گذشته 2ـ تحقق نسبي لوازم روش‌شناختي اين دانش در جهان غرب.

The concept of the philosophy of education can be viewed in two ways: 1) "philosophy" as added to Islamic education and 2) "educational philosophy" as an adjective for the term "Islamic". The advocates of the first approach can be divided into three groups, according to three criteria of contextual, methodological-structural, and compound concepts. The writer is pro the first approach based on compound understanding. As the exulted theosophy is distinct from other types of philosophy, the researcher gives priority to it in Islamic educational studies. In this research the incidence possibility of this theory is discussed in two ways: 1) the fulfillment of the philosophical nature of this knowledge in the past, and 2) the relative fulfillment of the methodological requirements of this knowledge in the West.