طرح نظري برنامه‌ درسي بر اساس ديدگاه معرفت ‌شناسي اشراق سهروردي

Theoretical Lesson Planning Based on Suhrawardiʹʹs Ishraq (Inner Illumination) Epistemology

اين مقاله با اقتباس از ديدگاه معرفت‌شناسي فلسفه اشراق سهروردي با روش تحليل فلسفي و با رويكردي استنباطي، ضمن پرداختن به بعد معرفت‌شناختي اشراقي و تشريح ويژگيهاي آن، يعني دانش معرفت‌شناختي، دانش ذوقي و ضرورت تمسك به انسان كامل، و با الگوبرداري از نظريه‌هاي برنامه ‌درسي، برنامه ‌درسي اشراقي در چهار گام 1) اهداف 2) معلم (روش تدريس) و متعلم 3) محتوا 4) ارزشيابي تبيين مي شود. نتايج حكايت دارد كه برنامه‌ درسي اشراقي از رويكردي دانش‌آموز محور برخوردار است و هدفگذاري را بر مبناي علايق و نيازهاي وي در كسب معرفت‌ حصولي (اهداف‌ واسطه ‌اي) به منظور تحقق معرفت ‌حضوري (هدف‌ غايي) قرار مي‌دهد (گام اول). معلم با اين ديد كه تحقق هدف غايي مستلزم تلاش خود دانش‌آموز است، روش تدريس را در تعامل با وي قرار مي دهد (گام دوم). محتوا را گزينش و اجرا مي‌كند (گام سوم) و در نهايت چون يادگيري، تحت تاثير تلاش دانش‌آموز است، روح حاكم بر ارزشيابي فراگير را مسيول مستقيم پيروزيها و شكست‌هاي خود قلمداد مي‌كند و شيوه ارزشيابي را در خود سنجي دانش آموز قلمداد مي كند (گام چهارم).

Following a philosophical method with deductive approach, this research is based on the inner illumination (Ishraq) of Suhrawardiʹs epistemology. Clarifying the traits of Isharaq, including epistemological knowledge, enthusiastic knowledge, and reliance on perfect man along with applying theories of lesson planning, the researchers explained inner illumination in four phases: 1) goals, 2) teachers (methodology) and learners, 3) content, and 4) evaluation. The results indicated that inner illumination lesson planning is learner oriented and leads the learnersʹ goals toward acquired knowledge to gain intuitive knowledge (first phase), makes an interaction between methodology and the learner (second phase), selects material and content (third phase), and as a final step, relates failure and success in evaluation as a result of the attempts of the learner.