واكاوي اثرات اقتصادي-اجتماعي اسكان خودجوش عشاير(مطالعه موردي: عشاير بخش دهدز شهرستان ايذه استان خوزستان)

Analysis of economic - social impacts of spontaneous settlement of nomads(Case Study: The nomads Dehdez of section,Iezh county- Khuzestan province)

توسعه در هر سرزميني، در صورتي امكان پذير خواهد بود كه به تمامي گروه‌هايي كه در آن زيست مي‌كنند، توجه مفيد و همراه با برنامه‌ريزي شود. يكي از اين گروه‌ها، عشاير بوده، كه همواره در طول تاريخ تحولات گوناگوني را به خود ديده است. با گذار جوامع از سنتي به مدرن، اين جامعه تحت تاثير تحولات آن به مرور زمان دچار دگرگوني شد. اين امر موجب اسكان عشاير به دو روش با برنامه و بدون برنامه(خود جوش) گرديد، كه در نتيجه اثرات اقتصادي و اجتماعي متفاوتي را در زندگي آنها ايجاد نموده است. هدف اين مقاله بررسي اين تاثيرات به شكل مطالعه موردي در بخش دهدز، شهرستان ايذه است. تحقيق حاضر به لحاظ هدف كاربردي و بر اساس ماهيت و روش توصيفي-تحليلي است. جامعه مورد مطالعه 263 خانوار و حجم نمونه،156 خانوار تعيين گرديد. به منظور تجزيه و تحليل داده هاي آماري و تعيين سطوح معني داري بين متغيرها از آزمون‌هاي t استيودنت و ضريب همبستگي اسپيرمن استفاده شد. نتايج توصيفي و استنباطي حاصل از تحقيق نشان مي دهد كه در بعد اجتماعي تحولات مطلوبي در وضعيت آموزش، سواد و بهداشت و... ايجاد شده است. در بخش اقتصادي نيز درآمد و پس انداز خانوارها افزايش يافته؛ ميزان استفاده امكانات توليدي نسبت به قبل از اسكان بيشتر شده و اشتغال اصلي مردم از دامداري به فعاليت‌هاي خدماتي و كارگري تغيير نموده است. معنادار بودن تاثيرات مثبت اسكان در وضعيت اقتصادي عشاير نيز مورد تاييد قرار گرفت.

In the past few decades, excessive and unplanned special extension of the large and medium cities of Iran has caused to developing new urban zone in the edges of cities and displacing of inhabitants and urban services to new areas. Consequently, old texture of cities have lost their efficiency and economic – social life and faced, therefore, activation and stagnancy. The area 8 of Shiraz municipality which is the focus of this stoutly is not excluded from this condition and regarded as one of rusty texture in Iran. The main purpose of this study is to recognize the economic and social condition of the inhabitants of the rusty texture of Shiraz city and also to understand the organic state of the texture, with regard to the subject, purposes and research hypothesis, the research method of this study is library, field, observation, interview and questionnaire with the use of various software such as GIS, SPSS, AUTO CAD. Analysing the data, the results of the study indicate that the shortage of utilities, urban services and fundamental institution has caused migration of indigenous inhabitants to other area of the city and mad negative the scale of texture population growth during the past years and on the other hand, due to economic – social state of inhabitants of the texture, it has to slow down the process of new building and well construction so that these factors have the resulted in more destruction and attrition of the texture.