تاثير آموزش به شيوه سخنراني و چندبعدي بر بهبود زخم پاي ديابتي و پايبندي بيماران به توصيه هاي مراقبتي

The Effects of Lecture and Multimodal Methods of Teaching on Healing Rate of Diabetic Foot Ulcer and Patientsʹʹ Compliance with Care Recommendations

زمينه و هدف: گروهي از بيماران مبتلا به ديابت از توصيه هاي مراقبت از پا پيروي نمي كنند. شيوه آموزش ممكن است از عوامل تاثيرگذار بر ميزان پيروي از توصيه هاي مراقبتي و بهبود زخم باشد. از اين رو، مطالعه حاضر با هدف مقايسه تاثير دو شيوه آموزشي سخنراني و چندبعدي بر پايبندي به توصيه هاي مراقبتي و بهبودي زخم پاي ديابتي در سال 1390 در كاشان انجام شد. روش بررسي: مطالعه به صورت كارآزمايي تصادفي با گروه كنترل، در سه گروه 20نفره (آموزش به شيوه سخنراني، آموزش به شيوه چند بعدي، و گروه كنترل) مبتلا به زخم پاي ديابتي، مراجعه كننده به بيمارستان بهشتي كاشان انجام شد. هر يك از گروه هاي مداخله، با محتواي مشابه آموزش ديدند. پس از 3 ماه مساحت و عمق زخمهاي سه گروه (از طريق بررسي زخم) و پايبندي به توصيه هاي مراقبتي (به كمك يك چك ليست مراقبت روزانه) مقايسه شد. تجزيه و تحليل داده ها با آمار توصيفي، آزمونهاي T-test، paired t test، آناليز واريانس، ANCOVA و مجذور كاي با استفاده از SPSS نسخه 5/11انجام شد. يافته‌ها: پس از مداخله، مساحت و نيز عمق زخم در هر سه گروه نسبت به قبل از مداخله بطور معني داري كاهش يافت (05/0 > P) اما ميزان اين كاهش در گروههاي آموزش ديده و بويژه در گروه آموزش چندبعدي بيشتر بود. ميانگين نمره پايبندي به مراقبت از پا در گروه سخنراني 3/9±4/66 و در گروه چندبعدي 4/7±6/79 بود (009/0=P). نتيجه گيري كلي: پايبندي به برنامه مراقبتي و نيز بهبود زخم پا در گروه هاي آموزش ديده بيش از گروه كنترل بود. اين آثار بويژه در گروه آموزش چند بعدي بيشتر بود. توصيه مي شود تا برنامه هاي آموزشي چندبعدي به بيماران ديابتي در نظام سلامت تلفيق شود تا بيماران در مراقبت از زخم هاي پا توانمند شوند. همچنين، تكرار مطالعه با درنظر گرفتن ساير عوامل موثر بر بهبود زخم پيشنهاد مي شود.

Background and Aim: Some patients with diabetes do not follow the foot care recommendations. Methods of patient education may affect the rate of compliance and ulcer healing. The present study aimed to compare the effects of teaching by lecture and multimodal method on compliance with foot care recommendations and healing of diabetic foot ulcers in kashan city, during 2011. Material &Methods: A controlled clinical trial was conducted on three groups (n=60) (including teaching by lecture, teaching by multimodal method, and control group) of diabetic patients with foot ulcers who had been referred to the Kashanʹs Beheshti hospital. The two intervention groups were taught by similar content. After three months, the surface and the depth of ulcers and the patients’ rate of compliance with recommendations were evaluated (by observing the ulcers and using a daily foot care checklist). Data analysis was done by t-test, paired t test, ANOVA, ANCOVA and Chi-square using SPSS-PC (v. 11.5). (Trial Registration Number: IRCT138901143618N1) Results: Ulcers surface and depth were significantly decreased in all groups after the intervention (p < 0.05). However the decrease was more prominent in educated groups and especially in multimodal group. The mean score for compliance with foot care recommendations was 66.4±9.3 in lecture group and 79.6±7.4 in the multimodal group (p=0.009). Conclusion: It is recommended that multimodal patient teaching be integrated in the health care system to empower the diabetic patients to manage their own foot ulcers. Repeating the study considering other factors affecting the healing of foot ulcers is also suggested.