اندازه‌گيري اكسي‌توسين در فرآورده‌هاي دارويي موجود در بازار دارويي ايران به‌روش كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC)

QUANTIFICATION OF OXYTOCIN IN PHARMACEUTICAL DOSAGE FORMS AVAILABLE IN DRUG MARKET OF IRAN BY USING HIGH PERFORMANCE LIQUID CHROMATOGRAPHY METHOD (HPLC)

چكيده پيش زمينه و هدف: كنترل كمي و كيفي اشكال دارويي از حيث دارا بودن مقدار ماده موثره جهت پايش اثرات درماني و سميت آن، حايز اهميت مي‌باشد. پروژه حاضر جهت اندازه‌گيري مقدار اكسي‌توسين در اشكال دارويي موجود در بازار دارويي ايران طراحي گرديد. مواد و روش: اشكال دارويي اكسي‌توسين موجود در بازار دارويي ايران با دوز 5 و 10 واحدي (IU) تهيه گرديد. روش اندازه‌گيري شامل كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC) به‌عنوان روش ترجيحي در اين پروژه به‌كار گرفته شد. در اين سيستم جداسازي تحت شرايط ايزوكراتيك و با استفاده از ستون C18 و محلول فاز متحرك شامل (V/V) %20 استونيتريل در بافر فسفات 80 ميلي مولار (5=pH) با سرعت جريان 5/1 ميلي‌ليتر در دقيقه و آشكار ساز UV در طول موج nm220 انجام گرفت. يافته‌ها: نتايج حاصل از اين آزمايش نشان دهنده وجود يك رابطه خطي بين غلظت ماده موثره و شدت پاسخ آشكارساز در محدوده غلظتي IU/ml 12-15/0 بود. مقدار ضريب همبستگي 99/0=R2 و معادله منحني 193/2– C 1/133=A حاصل شد. نتايج آناليز نمونه‌ها نشان دادند كه براي 3 غلظت ذكر شده،درصد ضريب تغييرات درون روزي بين 93/9-97/1 و ضريب تغييرات بين روزي، بين 76/1-10/1 قرار داشت. همچنين درصد دقت 5/107-4/96 و 60/99-93 به‌ترتيب براي تغييرات درون روزي و تغييرات بين روزي به‌دست آمد. حد تشخيص روش نيز IU/ml 25/0 حاصل گرديد. پس از اندازه‌گيري ميزان اكسي‌توسين در فرآورده‌هاي دارويي، مقدار اين ماده موثره براي آمپول‌هاي 10 واحدي بين 120-107 درصد و براي آمپول‌هاي 5 واحدي بين 6/216-2/114 درصد تعيين گرديد. بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج حاصل از آزمايش، مشاهده مي‌گردد كه بعضي از مقادير اكسي‌توسين در فرآورده‌هايي دارويي موجود در بازار دارويي ايران، بيش از مقادير عنوان شده در برچسب مورد ادعاي كارخانه سازنده، است. اين نتايج ضرورت كنترل كيفي و كمي اشكال دارويي را هر چه بيشتر مورد تاكيد قرار مي‌دهد.

Background & Aims: Quality control of medicinal products- especially the amount of active ingredients of toxic side effects and complications- is important. The present study was performed to measure oxytocin (OT) in commercially available drug products in the drug market of Iran. Materials & Methods: In this study pharmaceutical dosage form of OT with different brands at a concentration of 5 and 10 IU/ml was prepared from a local pharmacy. A previously published method was optimized for the conditions in our laboratory. High Performance Liquid Chromatography (HPLC) was used as the preferred analytical tool. The method used a C18 column. The mobile phase consist of acetonitrile/ phosphate buffer with (pH= 5, 0.08 M) (20:80) and UV detection at 220 nm. Results: The results of these experiments showed a linear standard curve for OT over the range of 0.5-12 IU/ml. The corresponding regression equation was A=133.1C-2.193 with an r2 value of 0.99. The Inter-day coefficient of variation for the method ranged between 1.97 IU/ml and 9.93 IU/ml% and the Intra-day value ranged between 1.10 IU/ml and 1.76 IU/ml. The accuracy of method range was between 96.40% and 107.5% for Inter-day analysis and 93% and 99.6 % for Intra-days analysis. The lower limit of quantification was 0.25 IU/ml. The percentage content, taking one of the bulk samples as 100% references, was 107-120% and 114.2-216.6% recovery of the label claim for OT of 10IU/ml and OT of 5 IU/ml, respectively. Conclusion: These findings confirm that the amount of oxytocin in some of dosage forms is higher than the declared amounts. This study emphasizes on the necessity of quality and accurate controls over the industrial pharmaceutical. Keywords: Oxytocin, HPLC, Pharmaceutical dosage form, Ultra violet detector