تعيين سيستم تراكت، نوع كروژن و پتانسيل هيدروكربن زايي بااستفاده از پارامتر هاي راك اول (مثال هايي از سازند پابده، زير زون رزن – آبگرم و رسوبات بستر خليج فارس)

Determination of system tract, kerogen type and hydrocarbon production potential, using Rock-eval parameters (examples from Pabdeh Formation, Razan/Ab-e-Garm subzone and Persian Gulf bed sediments)

به منظوربررسي نقش پارامتر هاي راك – اول در تعيين نوع كروژن، سيستم تراكت و پتانسيل هيدروكربن زايي، سه ناحيه متفاوت {سازند پابده در زون زاگرس چين خورده، زير زون رزن- آبگرم (رسوبات ژوراسيك برش ده ليان و قمشلو) ومغزه 15 متري از رسوبات بستر خليج فارس در ناحيه بوشهر} مورد نمونه برداري قرار گرفتند. مشاهدات صحرايي و بررسي هاي صورت گرفته بر رخساره هاي ژوراسيك زير زون رزن- آبگرم نمايانگر آن است كه برش قمشلو از چهار بخش (ماسه سنگ زيرين، شيل-هاي ماسه اي، ماسه سنگ بالايي و تناوب ماسه سنگ با شيل هاي ميكادار) و برش ده ليان از پنج بخش (شيل، سيلتستون، ماسه سنگ زيرين، آهك هاي ماسه اي و ماسه سنگ بالايي) تشكيل شده است. بر اساس مطالعات مشابه انجام شده بر رخساره هاي سازند پابده (مادستون، پكستون، وكستون و شيل) هفت گروه رخساره ميكروسكوپي (Microfacies) شناسايي گرديدند. بر اساس آناليز دانه بندي صورت گرفته بر مغزه مطالعه شده از رسوبات بستر خليج فارس در منطقه ساحلي بوشهر 5 نوع رسوب سيلت رسي، رس سيلتي، گل ماسه اي، گل گراولي و ماسه گلي گراولي شناسايي شدند. بر پايه مطالعات ژيوشيمي آلي، 65 درصد نمونه هاي بيتومين دار بخش هاي مياني و تحتاني سازند پابده در مرحله بالغ (توليد نفت) و 35 درصد آن ها در مرحله نابالغ قرار گرفته اند. بر اساس همين مطالعات نمونه هاي زير زون رزن- آبگرم، گاز زا مي باشند ولي از نظر توان هيدرو كربن زايي در رتبه ضعيف (Poor) قرار مي گيرند. با بررسي كروژن هاي مطالعه شده، در سازند پابده فراواني با كروژن هاي تيپ II و II-III ، در مغزه بوشهر فراواني با كروژن هاي تيپ II، III و مخلوط II-III و در زير زون رزن – آبگرم فراواني با كروژن هاي تيپ III و IV مي باشد. بر اساس دياگرام شاخص هيدروژن در برابر TOC، نتايج زير بدست مي آيد: براي مغزه بوشهر، 73 درصد از نمونه هاي مطالعه شده مرحله پيشروي آب دريا و 27 درصد مرحله سطح پايين آب را نشان مي دهند. همچنين نمونه هاي سازند پابده مرحله پيشروي آب دريا و نمونه هاي زير زون رزن – آبگرم مرحله سطح پايين آب را نشان مي دهند.

In order to determine kerogen type, system tract and hydrocarbon production potential three different regions, including Pabdeh Formation in folded Zagros zone, Razan/Ab-e-Garm subzone (Jurassic sediments of Dehlyan and Ghameshlo sections) and 15m core of the Persian Gulf bed sediments in Bushehr region were investigated using Rock-eval parameters. Field studies and examinations on Jurassic facies of Razan/Ab-e-Garm subzone indicate that Ghameshlo section contains four parts (lower sandstone, sandy shale, upper sandstone and alternation of sandstone and mica-bearing shale), and Dehlyan section has five parts (shale, siltstone, lower sandstone, sandy limestones and upper sandstone). Based on similar studies on Pabdeh Formation facies (mudstone, packstone, wackestone and shale), seven group of microfacies were studied. Based on granulometry analysis on studied core of the Persian Gulf in the coastal area of Bushehr, five sedimentary types comprising clayey silt, sandy mud, Gravelly mud, gravelly muddy sand were determined. Based on organic geochemistry studies, 65% of bitumen-bearing samples in of middle and lower parts of pabdeh formation are in mature (oil-prone), and 35% in immature stages. Based on these studies, samples of Razan/Ab-e- Garm subzone produce gas. But these mentioned samples are poor in hydrocarbon generation. Studied kerogens indicate the following results; kerogen types II and II-III are the most abundant in Pabdeh Formation, kerogen types II,III and mixture of II-III are in majority in Bushehr core, and kerogen types III and IV are the commonest in Razan/Ab-e-Garm subzone. Based on hydrogen index versus TOC (total organic carbon) diagram, the results are as follows.In Bushehr core, 73% of studied samples indicate transgressive systems tract, and 27% of them are placed in low stand system tract. Meanwhile, Pabdeh Formation samples indicate transgressive systems tract, and Razan/Ab-e-Garm samples exhibit low stand system tract.