مقايسه محتوايي مطبوعات آذربايجان بين دوره هاي سطنت رضاشاه و چهار سال ابتدايي حكومت محمد رضا شاه (1324- 1304ش)

The Content Comparison of Azerbaijan Press between Reza Shah Kingdom Era and Four Initial Governance of Mohammad Reza Shah Reighning

چكيده سطح كيفي روزنامه هاي انتشار يافته در آذربايجان در دوره رضا شاه نسبت به دوره ما قبل تغيير اساسي داشت. صفحات نشريات آن عهد به تمجيد از رضا شاه، انواع آگهي ها اخبار و گزارش هاي داخلي ايران و آذربايجان اختصاص مي يافت. نسبت به اوضاع مملكت و مقامات بلندپايه نظام پهلوي انتقادي صورت نمي گرفت. عمر روزنامه ها كوتاه و فاقد مقالات سياسي و اجتماعي درباره حقوق مردم و آزادي و ....بود. اما روزنامه هايي كه در طول سال هاي 1324-1320ش منتشر مي شد آزادانه به انتقاد از وضعيت نابسامان ايران و آذربايجان در دوره رضاشاه و فرزندش مي پرداختند. افزايش كمي و كيفي و چاپ مطالب تركي در نشريات نشان از رهايي آنها از خفقان و جو پليسي جامعه بود. مهم ترين دليل وضعيت دوره اول (1320-1324ش) قدرت مطلقه سياسي، خفقان حاكم و عدم آزادي بيان بود. اما در دوره دوم (1324-1320ش) فضاي باز سياسي باعث تشديد فعاليت احزاب و نيروهاي متمايل به شوروي شد و در نتيجه انتشار روزنامه هايي هم سو با آن جريانات را رقم زد.

Abstract The quality of publications in Azerbaijan at the era of Reza-Shah has basic changes to the prior times. The pages of these publications allocated to admiration of Reza-Shah internal reports and news of Azerbaijan and Iran. There is not any criticism about the country circumstances and high-ranking officials of Pahlavi reign. They had a short duration and there is not any political and social article about freedom and rights of the population. But the publications during the years 1941-1945 criticized the heavy chaos of Iran and Azerbaijan at the era of Reza-Shah and his son. The quality and quantity improvement and print of Turkish articles show their release of detective atmosphere of the society. The main reason of the first period (1925-1941) situation is the political mighty, lack of freedom of speech and a deep gloom over the society. But at the second period (1941-1945) the open political atmosphere had caused the identification of partiesʹ activities and their tendency to Soviet, and affected publications in agreement with those events.