معناي «نجد» و «نجدين» و مراد آيه (وَهَدَيْنَاهُ النَّجْدَيْنِ)

The Meaning of «نجد» و«نجدين» (Way and Two Ways) and the Meaning of “Shown Him the Two High Ways -Good and Evil-” «وَهَدَيْنَاهُ النَّجْدَيْنِ»

درباره معنا و مراد آيه (وَهَدَيْنَاهُ النَّجْدَيْنِ) (بلد/ 10)، قريب به اتفاق دانشمندان اسلامي اعم از مفسران، مترجمان قرآن، قرآن‌پژوهان و محدثان بر آن‌اند كه «نجدين» به معناي راه خير و راه شر بوده مراد آيه اين است كه خداوند متعال انسان را با سرمايه شناخت خوبي‌ها و بدي‌ها آفريده و به او قدرت تشخيص اين دو را از يكديگر داده است. دلايل قرآني و روايي و تبيين و توجيه‌هايي نيز در تاييد اين تفسير ارايه شده است. در اين ميان دو ديدگاه شاذّ وجود دارد: يكي اينكه مراد آيه هدايت غريزي طفل به دو پستان مادر در بدو تولد است كه واژه «نجد» در زبان عربي به اين معنا نيز به كار رفته است. ديگر آنكه مقصود از «نجدين» راه سعادت دنيا و راه سعادت آخرت است. دقت نظر در ادله هر يك از اين ديدگاه‌ها و بررسي سياق آيات سوره نشان مي‌دهد كه چون از يك سو ادله روايي ديدگاه نخست علي‌رغم شهرتْ ضعف سندي دارند و حمل آيه بر اين معنا از جهاتي با تكلّف همراه است و از سوي ديگر، ديدگاه دوم با ظاهر الفاظ آيه تناسب و هماهنگي بيشتري دارد بنابراين ترجيح با همين ديدگاه است.

Majority of Islamic scholars as the Quran exegetists and translators, the researchers of the noble Quran and Islamic traditionalists (muhaddithin) about the meaning and sense of the 9thverse of surat al-Balad (the city) believe that «نجدين» means “good and evil path”. The meaning of the verse reveals that almighty God has created man with endowment of recognition of good and evil and given him authority to recognize and figure out one from other. The Quranic and tradition reasons have been presented to prove this. But there are two rare (exceptional) opinions. First, the meaning of the verse is instinctive guidance of the baby towards mom’s breasts as soon after his birth which the term of «نجدين» is used in Arabic language in this meaning. Second, the term of «نجدين» (two ways) means the path towards the fortune in the world life and hereafter. Close attention to the reasons of these two attitudes and studying the linguistic sense (siaq) of the verses shows that because of the Islamic tradition reasons of the first view in spite of its famousness they comprise of the weakness of the sanad (the chain of narrators of the tradition). To convey this verse to this meaning confronts some problems and from other side, the second view is more harmony and coincidence with the literal meaning of the verse words. The second opinion is preferable. Key words: Surat al-Balad, Najd (way), Najdain (two high ways), Good and evil, Guidance to two high ways (good and evil).