تابع تقاضاي واردات صنعتي ايران

Consequences of Demand for Import of Industrial Commodities in Iran

مطالعه حاضر با هدف برآورد تابع تقاضاي واردات نُه گروه صنعتي ايران انجام شده است. البته يك هدف فرعي با عنوان محاسبه كشش‌هاي قيمتي و درآمدي نيز مدنظر بوده است. در اختيار داشتن كشش‌هاي قيمتي و درآمدي به‌ويژه در سطوح بخشي و جزيي‌تر، مثلاً به‌تفكيك صنايع كشور، به اين دليل داراي اهميت است كه درواقع پيش‌نيازي براي انجام برخي مطالعات ديگر مي‌باشد. براساس متدلوژي موجود در ادبيات اقتصادي لازم است براي برآورد تابع تقاضاي موردنظر، از سيستم تقاضا استفاده شود. يكي از سيستم‌هاي تقاضاي مناسب كه در عين سهولت و سادگي برآورد، عموماً نتايج مناسب و قابل اتكايي را نيز ارايه مي‌دهد، سيستم تقاضاي تقريباً ايده‌آل است كه در اين مقاله مورد استفاده قرار گرفته است. براساس نتايج به‌دست‌آمده، كشش قيمتي كلي گروه‌هاي صنعتي براي تمامي گروه‌ها علامتي قابل انتظار دارند. در مورد چهار گروه صنعتي كشش قيمت بيش از واحد است. به‌عبارت ديگر، در اين گروه‌هاي صنعتي، با هر واحد افزايش (كاهش) قيمت، تقاضا براي اين گروه‌هاي صنعتي بيشتر كاهش (افزايش) مي‌يابد. اما در مورد ساير پنج گروه صنعتي، كشش قيمتي كمتر از واحد است. اين گروه‌هاي صنعتي كم‌كشش، شامل كالاهاي صنعتي ضروري مي‌شوند كه با هر واحد افزايش (كاهش) قيمت وارداتي اين گروه‌ها، مقدار تقاضا براي آنها كمتر از واحد كاهش (افزايش) مي‌يابد. در تمامي گروه‌هاي صنعتي، كشش درآمدي مثبت است. البته مقدار كشش درآمدي براي سه گروه بيش از يك بوده و اين موضوع به‌معني لوكس بودن اين گروه‌هاست. اما مقدار كشش در شش گروه صنعتي ديگر، كمتر از واحد بوده و اين گروه‌هاي صنعتي جزو كالاهاي ضروري محسوب مي‌شوند. البته كشش‌هاي درآمدي و قيمتي برحسب مبادي واردات ايران نيز محاسبه شده‌اند كه در برخي موارد داراي نتايجي متفاوت از روندهاي كلي بوده‌اند.

This paper aims to estimate the demand for import of nine industrial groups in Iran as a function of income and price elasticity. Having price and income elasticity of different industrial groups is in fact a prerequisite for this study. According to the economic literature on demand estimation, the authors utilize the Almost Ideal Demand System (AIDS) in order to provide expected results. The obtained results show that the overall price elasticity of each industrial group conforms to the expected results of Iran’s total industrial sector. The price elasticity of four industries exceeds one unit. In other words, in these four industrial groups, with each unit increase (decrease) in price, the demand for these industrial goods decreases (increases) by more than one unit. But in the other five industrial groups, the price elasticity is less than one unit. Income elasticity is positive in all of the nine industrial groups: income elasticity in three industrial groups is more than one (signifying that these are luxury goods), while it is less than one in the other six industrial groups (signifying that these are necessity goods). The price and income elasticity are also calculated on the basis of origin of goods that in some cases illustrates differing results from the general trends observed.