تدوين و ويژگي هاي روان سنجي "مقياس فعاليت هاي زندگي روزانه سالمندان"

The Development of Psychometric Properties of "the Elderlyʹʹs Activities of Daily Life Scale"

فعاليت‌هاي زندگي روزانه از اساسي‌ترين اجزاي زندگي و بازگوكننده جنبه مهمي از استقلال كاركردي در سالمندان هستند. هدف اين تحقيق، تدوين مقياسي روزامد و متناسب با فرهنگ بومي براي سنجش فعاليت‌هاي زندگي روزانه سالمندان ايراني بود. اين تحقيق از نوع توصيفي- تحليلي بود و جامعه آماري آن زنان و مردان سالمند (بالاي 60 سال) ساكن شهرهاي اراك و شازند در سال 91 بودند. نمونه آماري، دو گروه، شامل 297 آزمودني (تحليل عاملي اكتشافي) و 280 آزمودني (تحليل عاملي تاييدي) بودند كه به‌طور داوطلبانه در تحقيق شركت كردند. براي تحليل داده‌ها از تحليل عاملي اكتشافي و تاييدي، تحليل مولفه اصلي با چرخش واريماكس استفاده شد. تمامي عمليات آماري با استفاده از نرم‌افزار SPSS-16 وLESREL انجام گرفت. در نتيجه تحليل عاملي اكتشافي، پنج زيرمقياس شامل فعاليت‌هاي درشت (9 گويه)، فعاليت‌هاي شخصي (7 گويه)، فعاليت‌هاي اعتقادي و اجتماعي (8 گويه)، فعاليت‌هاي ظريف (4 گويه) و فعاليت‌هاي شست‌وشو با ماشين (2 گويه) استخراج شد. يافته‌هاي تحليل عاملي تاييدي نيز اين نتايج را تاييد كرد. اين پنج عامل در مجموع 90/75 درصد كل واريانس را تبيين كرد، عامل اول 38/50 درصد، عامل دوم 06/11درصد، عامل سوم 30/6 درصد، عامل چهارم 675/4 درصد و عامل پنجم 485/3 درصد. اين ابزار، مقياس فعاليت‌هاي زندگي روزانه سالمندان نام‌گذاري شد. محاسبه ضريب همبستگي پيرسون بين دوبار تكميل پرسشنامه توسط30 آزمودني (50 درصد زن) با فاصله 1 تا 2 هفته، براي زيرمقياس‌هاي 1 تا 5، همبستگي بين 97/0 تا 76/0 و براي نمره كل مقياس 97/0 به‌دست آمد كه نشان‌دهنده پايايي آزمون مجدد خوب تا عالي است. همچنين پايايي دروني به روش آلفاي كرونباخ محاسبه شد كه ضريب 96/0 را به‌دست داد و نشان‌دهنده پايايي دروني عالي اين مقياس است. به‌طور كلي، اين نتايج تاييد كرد كه مقياس فعاليت‌هاي زندگي روزانه سالمندان ابزاري روا و پايا براي اندازه‌گيري توانايي و معلوليت سالمندان است.

Activities of daily life are basic components of life which reflect an important aspect of functional independence in the elderly. The aim of this study was to develop an up to date and culturally appropriate scale to assess activities of daily lives of the Iranian elderly. Research method was descriptive-analytic and the statistical population consisted of elderly men and women (over 60 years old) residing in Arak and Shazand cities in 1391. The sample consisted of two groups including 297 subjects (exploratory factor analysis) and 280 subjects (confirmatory factor analysis) who voluntarily participated in the study. Exploratory and confirmatory factor analysis and principle component analysis with varimax rotation were used for data analysis. All statistical operations were performed with SPSS-16 and LISREL software. Exploratory factor analysis extracted 5 subscales including gross activities (9 items), personal activities (7 items), religious and social activities (8 items), fine activities (4 items), and machine washing (2 items). Confirmatory factor analysis findings confirmed these results as well. These five factors explained 75.90% of total variance (first factor 50.38%, second factor 11.06%, third factor 6.30%, forth factor 4.675%, and fifth factor 3.485%). This instrument was named "the Elderlyʹs Activities of Daily Life Scale (Iran-ADLS)". The scale was filled out twice by 30 subjects (50% women) with 1 to 2 weeks of interval and Pearson correlation coefficient was 0.76 to 0.97 for 1 to 5 subscales and 0.97 for the total score of the scale, indicating a good to excellent test-retest reliability. Also, internal reliability was calculated with Chronbachʹs alpha (0.96) indicating an excellent internal reliability for this scale. Totally, these results confirmed that "the Elderlyʹs Activities of Daily Life Scale" was a valid and reliable instrument to measure the elderlyʹs ability and disability