آبشويي نيتروژن در حضور زيوليت غني شده با آمونيوم در دو نوع بافت خاك تحت كشت گندم

Leaching of Nitrogen in the Presence of Zeolite Enriched with Ammonium in Two Soil Textures under Wheat Cultivation

آبشويي عناصر غذايي كودها و سموم موجود در خاك، از عوامل مهم تغيير كيفيت آبهاي سطحي و زيرزميني است. بررسي ها نشان داده است كه درصدي از كودهاي نيتروژن از خاكرخ خارج شده و به آبهاي زيرزميني و يا رودخانه ها مي پيوندد. هدف از اين تحقيق، بررسي تاثير كاربرد زيوليت خام و غني شده با آمونيوم بر كاهش آبشويي نيتروژن از خاك تحت كشت گياه گندم بود. در اين مطالعه گلخانه اي، اثر يك سطح كود شيميايي اوره 100 كيلوگرم در هكتار، دو سطح زيوليت خام 5 درصد و 10 درصد، دو سطح زيوليت غني شده با آمونيوم 5 درصد و 10 درصد وزني اضافه شده به دو نوع بافت خاك لوم رسي و لوم شني و يك سطح آبشويي 30 درصد عمق خالص آبياري، در هشت دور آبياري متوالي بر نيتروژن آبشويي شده مورد بررسي قرار گرفت. غلظت نيترات خروجي از تيمار كود شيميايي در خاك لوم رسي و لوم شني در تمام دورهاي آبياري بيش از تيمارهاي زيوليتي بود. كمترين غلظت نيترات و آمونيوم زه آب در تيمار 10 درصد زيوليت غني شده با آمونيوم مشاهده گرديد. ميزان نيترات و آمونيوم شسته شده از خاك لوم شني بيش از لوم رسي بود. ميزان نيترات خروجي از خاك لوم رسي در دور هشتم آبياري با استفاده از 10 درصد زيوليت خام و 10 درصد زيوليت غني شده به ترتيب 43 درصد و 72 درصد نسبت به كود شيميايي كاهش نشان دادند. مقايسه زيوليت خام و غني شده با آمونيوم نشان داد كه زيوليت غني شده با آمونيوم در نگهداري نيترات و كاهش آلودگي ها موثرتر است.

Leaching of fertilizers, nutrients and insecticides from soil is an important factor to change the surface and ground water quality. Studies show that some percentage of nitrogen fertilizers leaching from the soil profile joins the groundwater or rivers. The aim of this study was to investigate the effect of raw and ammonium-enriched zeolite on reducing nitrogen leaching from the soil under wheat plant cultivation. In this greenhouse experiment, effects of one level of fertilizer application (100 kg/ha), two levels of raw zeolite (5 and 10% wt) and NH4+-zeolite (5 and 10% wt) added to the clay loam and sandy loam soils and one level of leaching (30% of net irrigation depth) on nitrogen leaching in eight consecutive irrigation events were studied. Nitrate concentrations in sandy loam and clay loam soils treated with the chemical fertilizer were more than those in zeolite treatments at the all irrigation period. The lowest concentrations of nitrate and ammonium in the drainage water were observed in the treatment with 10% zeolite enriched with ammonium. The quantities of the ammonium and nitrate leached from the sandy loam soil were more than those from the clay loam soil. The nitrate outputs from the clay loam soil with 10% raw zeolite and 10% zeolite enriched with ammonium were 43% and 72% less than those with the chemical fertilizer treatment, respectively. Comparison of the raw and enriched zeolite with ammonium showed that the ammonium-enriched zeolite stored the nitrate and reduced the pollution more effectively.