تعيين نظري و تجربي رطوبت تعادلي دانه گلرنگ در يك فرآيند جذب رطوبت

Theoretical and experimental determination of the equilibrium moisture content of Safflower seed in a moisture absorption process

اهميت گلرنگ به عنوان دانه روغني، به دليل دارا بودن اسيد چرب غير‌اشباع لينولييك باعث شده به توليد آن در جهان توجه خاصي شود. در اين پژوهش با روش وزن‌سنجي، مقادير رطوبت تعادلي دانه گلرنگ در سه دماي هواي 25، 40 و 60 درجه سلسيوس در يك فرايند جذب به ‌دست آورده شد. بدين‌ منظور از يك محفظه كنترل شده از نظر شرايط ترموديناميكي استفاده شد. پس از تعيين مقادير رطوبت تعادلي، منحني‌هاي جذبي هم‌دما ترسيم شد. در اين پژوهش از 14 مدل معروف اسوين، اصلاح شده‌ اسميت، اصلاح شده‌ اسوين، اصلاح شده‌ هندرسون، اصلاح شده هالسي، اصلاح شده‌ چانگ فاست، اصلاح شده‌ بت، چانگ فاست، كوهن، هندرسون، هالسي، گب، كاريه و پلگ براي برازش داده‌ها‌ي آزمايشي استفاده و از فاكتورهاي آماري ضريب تبيين، مربع كاي، مربع ميانگين خطا براي مقايسه‌ مدل‌ها استفاده شد. كه از ميان اين مدل‌ها، مدل پلگ براي دماي 25 و 40 درجه سلسيوس در حالت جذب و مدل اسوين براي دماي 60 درجه سلسيوس در حالت جذب رطوبت بهترين نتيجه برازش را داشتند. همچنين نتايج نشان داد كه با افزايش دما در يك رطوبت نسبي ثابت هوا، مقدار رطوبت تعادلي كاهش يافت.

Importance of safflower as an oilseed crop, particularly due to fatty acid contents, linoleic, its world production has been focused. In the present study, the amount of moisture content in safflower seed at different ambient temperatures of 25, 40 and 60?C were measured using gravimetric method. In order to run the experiments, a controlled environmental chamber was used. The obtained E.M.C experimental values were utilized to plot the isotherm curves at different environmental air temperatures. These data were also used to find the best fit of E.M.C prediction equation. The data were fed to fourteen popular mathematical models namely: Caurie,Chung–Pfost, GAB, Halsey, Henderson, Kuhn, ModifiedBET,Modified Chung–Pfost, Modified Halsey, Modified Henderson,Modified Oswin, Modified Smith, Oswin and Peleg. The well known statistical factors such as coefficient of determination (R^2), chi-square ( ) and root mean square of error (RMSE) were calculated to evaluate the goodness of fit. The Peleg model was selected as the best model for predicting the EMC at 25 and 40?C temperature levels and the Oswin model as the best at 60?C temperature level. The results showed that increasing the environment temperature at a constant relative humidity increased the equilibrium moisture content.