تخمين مقادير تبخير و تعرق مرجع با استفاده از مدلFAO-56PM در حوضه رودخانه آيدوغموش

Estimating the reference evapotranspiration values by using FAO-56PM in Aydoghmush river basin

سازمان خواروباروكشاورزي جهاني، مدل پنمن مونتيس (FAO-56PM) را به عنوان يك مدل استاندارد در تخمين تبخير و تعرق گياه مرجع ارايه كرده است. نبود برخي از متغيرهاي اقليمي از قبيل تابش خورشيدي، رطوبت نسبي و سرعت باد مي تواند مانع بزرگي در تخمين تبخير و تعرق با استفاده از مدل FAO-56PM باشد. براي غلبه بر مشكل عدم دسترسي به متغيرهاي اقليمي، از يكسري روابط و معادلات در قالب مدل پنمن مونتيس استفاده شده است. با توجه به اين نكته، ارزيابي صحت اين مدل براي نقاط مختلف، حايز اهميت مي باشد. در اين تحقيق از معادلات فوق براي تخمين پارامترهاي سرعت باد، رطوبت نسبي و تابش خورشيدي بهره گرفته شد و در نهايت اقدام به برآورد تبخير و تعرق مرجع در حوضه رودخانه آيدوغموش شده است. به اين منظور از داده هاي سال 1389 و 5 ايستگاه تبخيرسنجي آيدوغموش، چپيني، خواجه شاهي، موتورخانه و ميانه تونل 7 استفاده گرديد. مقايسه مقادير تبخير و تعرق حاصل از داده هاي تخمين زده شده با مقادير بدست آمده از داده هاي واقعي مربوط به سال 1389 در اين مدل نشان مي دهد كه تفاوت بين تبخير و تعرق مرجعETO در هر دو مورد بسيار جزيي مي باشد. در اين تحقيق مقادير RMSE و MBEدر بيش-ترين و كم ترين ميزان به ترتيب معادل 227/0 تا 971/0 و 271/0- تا 724/0بدست آمده است. در اين بين بيش ترين درجه صحت مربوط به معادله رطوبت نسبي بوده و در آن مقادير RMSE، MBE و ضريب همبستگي(تبيين)R2به ترتيب معادل 232/0، 081/0- و 989/0 به دست آمد. همچنين كم ترين دقت متعلق به مدل هايگريوز بوده و در آن مقادير RMSE، MBE و R2به ترتيب معادل 523/0، 214/0 و 958/0مي باشد. با توجه به نتايج بدست آمده مي توان چنين عنوان كرد كه با استفاده از داده‌هاي محاسباتي مي توان مقادير تبخير و تعرق را با بيشترين دقت برآورد نمود

Food and AgricultureOrganization(FAO), has offered the Penman model (FAO-56PM) as a standard model to estimate reference evapotranspiration of crops. The lack of some climatological variables such as solar radiation, relative humidity and wind speed can be a major obstacle in estimating evapotranspiration by FAO-56PM. To overcome this problem, a series of relations and equations is used in the form of the Penman model. By considering these facts, assessmentthe accuracy and validity of this model in different regions, is important. In this studythe equations for estimating the parameters of wind speed , relative humidity and solar radiation were used,andfinally the potential evapotranspiration was estimated in the Aydoghmush basin. For this purpose, data of 5 climatological stations in Aydoghmush river basinwas used. Comparing estimated and obtained evapotranspiration values, determined that there is a small difference between ETO values in both cases. In this study, the highest and lowest values of RMSE and MBE have been estimated from 0.227 to 0.971 and -0.271 to 0.724 respectively.According to the results it can be said that by using the computational data evapotranspiration values can be estimated with the greatest accuracy