استفاده از شواهد پالينولوژي در بازسازي محيط تشكيل رسوبات سازند شمشك، شمال سمنان

Using palynological evidences in reconstruction of depositional settingsof the Shemshak Formation, northern Semnan

در نمونه هاي رسوبات سازند شمشك در برش چينه شناسي شهميرزاد، البرز مركزي، عناصر مختلف پالينولوژيكي شامل ميوسپورها، AOM تيره و روشن، فيتوكلاست هاي تيره (قطعات تيره و فاقد ساختمان داخلي) آكريتارك ها، اسپور الگ ها و قارچ ها، و خرده هاي چوب (بافت هاي گياهي، كوتيكول) وجود دارند. بر اساس تفسير ويژگي هاي عناصر مذكور، رسوبات دربرگيرنده در محيط هاي قاره اي نزديك به ساحل (رودخانه اي و دلتايي) و در شرايط وجود اكسيژن فراوان، انرژي متوسط تا زياد جريان آب، نرخ رسوبگذاري بالا، تشكيل شده و حفظ شدگي مواد ارگانيكي موجود در نهشته هاي مذكور ضعيف مي باشد. البته لازم به ذكر است كه وجود آكريتارك ها در نمونه هاي مورد مطالعه، نشان مي دهد كه هنگام تشكيل رسوبات سازند شمشك در برش چينه شناسي شهميرزاد پيشروي هاي مقطعي و كوتاه مدت دريا وجود داشت. با توجه به قرابت ميوسپورهاي موجود در پالينوفلوراي مورد مطالعه، در پوشش گياهي اطراف محيط تشكيل رسوبات سازند شمشك در اين برش چينه شناسي به ترتيب تنوع و فراواني سرخس ها، ليكوفيت ها، بازدانگان، و بريوفيت ها وجود داشتند. بر اساس فراواني اسپورهايي نظير Dictyophyllidites, Gleicheniidites, Todisporites, Cyathidites, Deltoidospora, Striatella, Klukisporites كه به سرخس ها يا وابستگان سرخس ها نسبت داده شده اند و با در نظر گرفتن شرايط آب و هوايي زيستگاههاي امروزي گياهان مذكور مي توان نتيجه گرفت كه نهشته هاي سازند شمشك در برش چينه شناسي شهميرزاد در شرايط آب و هواي گرم- نيمه گرم و مرطوب تشكيل شده اند. وجود اسپور قارچ ها در نمونه هاي مورد مطالعه نيز شرايط آب و هواي گرم و مرطوب را تاييد مي نمايد.

Various palynological elements including miospores, transparent and opaque AOM, dark phytoclasts, acritarchs, algal and fungal spores, and wood debris occur in surface samples of the Shemshak Formation, Shahmirzad, east-Central Alborz. Interpretation of relative abundance of these elements denotes notable sedimentation rate in an oxygenated, turbulent, non-marine environment deposits of which contain poorly preserved organic matter. It must be emphasized, however, that occurrence of marine microphytoplankton cysts (sensu lato) at several intervals in the Shemshak Formation section studied suggest intermittent marine incursions. Based on the spore-plant relationships, ferns and fern-allies, gymnosperms, and bryophytes, in descending order of importance, constituted the contemporaneous coastal vegetation. Presence of such fern spores as Cyathidites, Todisporites, Gleicheniidites, Dictyophyllidites, Klukisporites, Stiatella, and Deltoidospora implies sedimentation under moist warm-temperate climate. Co-occurrence in the material studied of fungal spores is also believed to corroborate the miospore-based palaeoclimate reconstruction presented herein.