مطالعه اشكال و رسوبات بستر تنگه خوران (لافت-پهل)، شرق خليج فارس

Study of Khoran Strait bedforms and deposits (Laft- Pohl), East of Persian Gulf

در اين پژوهش سعي شده است محدوده اي به وسعت حدود 20 كيلومتر مربع واقع در تنگه خوران (محدوده بين بندر لافت و بندر پهل در استان هرمزگان) مورد مطالعه ژيوفيزيكي كم عمق و رسوب شناسي قرار گرفته تا اطلاعاتي در زمينه اشكال بستر در اين منطقه بدست آيد. بر اساس مطالعات انجام شده، ، اشكال بستر در اين منطقه شامل دون هاي ساده بزرگ مد غالب با طول موج بين 10 تا 100 متر، دون هاي مركب متوسط تا بسيار بزرگ مد غالب با طول موج بين 5 تا 100 متر ، دون هاي ساده - مركب بزرگ تا بسيار بزرگ جزر غالب با طول موج بين 30 تا بيش از 100 متر و دون هاي ساده متوسط تا بسيار بزرگ جزر غالب مي باشد. بيشترين طول موج مشاهده شده در منطقه مربوط به دون هاي مركب بزرگ تا بسيار بزرگ با مقدار 300 متر و ارتفاع 10 متر مي باشد كه اشكال بستر كوچكتر با طول موج 20 تا 30 متر بر روي بخش با شيب كم آن ها، تشكيل شده است. در جريان هاي تشكيل دهنده دون ها (رژيم جرياني پايين) در اين منطقه سرعت جريان و انتقال رسوبات ازبخش فرورفته تا خط الراس افزايش مي يابد و رژيم حركتي دون ها به سمت پايين دست جريان مي باشد. بر اساس مطالعات دانه سنجي و مرفوسكوپي، رسوبات تشكيل دهنده اشكال بستر عمدتا" از ذرات درشت در محدوده ماسه متوسط تا گرانول (2 تا2- ?) تشكيل شده است (دامنه اندازه رسوبات تشكيل دهنده در منطقه مورد مطالعه از رس تا گرانول مي باشد). تركيبات آن ها شامل اجزاي گراولي – سيلتي بيوكلاستيك با اجزاي تخريبي (كوارتزدر اندازه سيلت – ماسه ريز، خرده سنگ در اندازه گرانول- سيلت و ميكا) مي باشد.

In this research has tried which the area with 20 Km2 width (in Khoran Strait) has studied with respect to shallow seismic, sedimentology and bedforms investigation. Bedforms in this area are composed of simple large flood-dominated dunes with wavelengths between 10 and 100 meters, composite medium to very large flood-dominated dunes with wavelengths between 5 to > 100 meters, simple- and composite large to very large ebb dominated dunes with wavelengths between 30 to > 100 meters and simple medium to very large ebb dominated dunes. Maximum wavelength observed in the area belongs to composite large to very large, 10 meters high ebb- dominated dunes with a wavelength of 300 meters, which superimposed on their stoss side smaller bedforms with wavelengths of 20 to 30 meters . In lower flow regime, flow and sediment transport accelerates from trough to crest and migrating regime of dunes are downstream. Based on granulometry and morphoscopic studies, sediments of bedforms are mainly composed of coarse fractions (ranging from medium sand to granule). Their composition is bioclastic accompanied by clastic fractions (quartz, rock fragment and mica).