تحليل مكانيزم‌ها و راهكارهاي تامين منابع مالي ترويج كشاورزي از ديدگاه كشاورزان: مورد مطالعه بخش شيرگاه استان مازندران

Mechanisms to Provide Financial Support for Agricultural Extension as Perceived by Farmers: The Case of Shirgah District, Mazandaran Province

چكيده مطالعه حاضر با هدف اصلي بررسي راهكارها و مكانيزم‌هاي تامين منابع مالي ترويج كشاورزي از ديدگاه كشاورزان بخش شيرگاه استان مازندران صورت گرفته است. جامعه آماري پژوهش، شامل 15300 كشاورز ساكن در 54 روستا بود. نمونه‌گيري به روش طبقه‌اي تصادفي با انتساب متناسب انجام شد و حجم نمونه بر اساس فرمول كوكران، تعداد 150 نفر تعيين گرديد. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌اي بود كه روايي صوري آن بر اساس نظر جمعي از اعضاي هيات علمي ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه تهران تاييد گرديد. پايايي پرسشنامه با استفاده از محاسبه آلفاي كرونباخ ( بالاتر از 7/0) تاييد گرديد. جهت جمع‌آوري داده‌ها از روش مصاحبه استفاده شد. يافته‌ها نشان دادند كه بيش از نيمي از كشاورزان (7/58 درصد)، نسبت به لزوم مشاركت در هزينه‌هاي ترويج كشاورزي، نگرش منفي و نسبتاً منفي داشته‌اند. علاوه بر آن، در صورت الزام به پرداخت هزينه‌ها، كشاورزان ترجيح مي‌دهند تا نسبت به پرداخت بخشي از هزينه‌ها در مرحله پس از برداشت محصول، اقدام نمايند. نتايج حاصل از تحليل عاملي نشان داد كه از ديدگاه كشاورزان، تامين منابع مالي موردنياز ترويج كشاورزي مي تواند از سه طريق؛ تامين مالي توسط تشكل‌هاي كشاورزان، توسط خود كشاورزان و تامين مالي مشترك توسط كشاورزان و دولت صورت گيرد. سه عامل مذكور در مجموع 07/75 درصد از واريانس كل متغير‌ها را تبيين نموده است.