تأثير سطح سرمي مس و آهن مادران باردار بر پيامد مادري بارداري و ارتباط اين عناصر با يكديگر در خون مادر و بند ناف

Relationships between Maternal Copper and Iron Serum Levels with Pregnancy Outcomes and Relationship between their Maternal and Cord Levels

زمينه و هدف: با توجه به شواهد مبنی بر تأثير عناصر كمياب بر پيامد بارداری، اين مطالعه با هدف تعيين ميزان تأثير سطح سرمی مس و آهن مادران باردار بر پيامد مادری بارداری و ارتباط اين عناصر با يكديگر در خون مادر و بندناف انجام گرفته است. روش بررسی: اين مطالعه مقطعی- تحليلی در مورد 370 مادر باردار كه در بخش زايمان بيمارستان‌های مريم، ولی‌عصر (عج) و اكبرآبادی در سال 1389 زايمان نموده‌اند و نوزادان آن‌ها انجام گرفته است. غلظت سرمی مس خون مادر و بند ناف با دستگاه جذب اتمی و آهن توسط كيت با دستگاه اتوآنالايزر مورد ارزيابی قرار گرفت. اطلاعات به صورت پرسشنامه جمع‌آوری و با استفاده از آزمون 2c و رگرسيون لجستيك در نرم‌افزار SPSS v.15 تجزيه و تحليل شد و 05/0p< معنادار تلقی گرديد. يافته‌ها: ميانگين مس در سرم خون مادری و بند ناف به ترتيب 4/37±52/114 و 6/11±4/22 μgdl)) و برای آهن 64±2/119 و 3/65±3/164 (μgdl) بود. 3/54% مادران هنگام زايمان دچار كمبود مس و 1/1% دچار كمبود آهن بودند. با استفاده از Spearman Correlation، ارتباط مستقيم معناداری بين سطح سرمی هر عنصر در خون مادر با همان عنصر در خون بندناف ديده شد (آهن: 436/0=r، مس: 248/0=r). همچنين بين سطح سرمی مس و آهن مادر (151/0=r) و آهن مادر و مس بندناف (121/0=r) ارتباط مثبت معناداری وجود داشت. بر اساس آزمون 2c بين كمبود مس مادر و فشارخون بارداری ارتباط معناداری (001/0p<) وجود داشت. اما بين سطوح عناصر مادری با پارگی زودرس پرده‌های جنينی و زايمان زودرس ارتباط معناداری پيدا نشد. نتايج رگرسيون لجستيك نشان داد كه يك ارتباط معكوس معنادار بين سطح سرمی مس مادر و وقوع فشارخون بارداری (99/0- 97/0 CI:95% ، 98/0OR:) وجود داشته است. نتيجه‌گيری: در اين مطالعه كمبود مس مادری نسبتاً شايع و در ايجاد فشارخون بارداری مؤثر بوده است. با توجه به عدم توجه مناسب به اين عنصر ضروری در مادران باردار، لازم است با توصيه‌های مناسب تغذيه‌ای در دوران بارداری از عوارض ناشی از كمبود آن جلوگيری شود.

Background & Aim: This study aimed to assess the relationships between iron and copper levels in maternal and cord serums together and with pregnancy outcomes. Methods & Materials: An Analytical cross-sectional study was conducted among 370 pregnant women in labor and their neonates in Maryam, Akbarabadi and Imam hospitals in Tehran, Iran. Copper concentrations were measured using the standard atomic absorption spectrophotometer method and Iron concentrations were measured by a kit through RA 1000 method. Data were collected using a questionnaire and were analyzed using Spearman correlation, Chi- square and Logistic regression tests. Results: The mean copper concentrations in the maternal and cord bloods at delivery were 114.52±37.4, 22.4±11.6 (μg/dl), respectively. The Iron levels were 119.2±64, 164.3±65.3 (μg/dl), respectively. Of all the mothers, 54.3% had copper deficiency, 1.1% Iron deficiency and of all the newborns, 44.7% had copper deficiency and 3.5% Iron deficiency. The Spearman Correlation analysis showed significant positive correlations between concentrations of each element in maternal serum with cord serum and also between maternal iron with maternal copper, and maternal iron with cord copper. The Chi-square analysis showed that there was a significant relationship between maternal copper deficiency and gestational hypertension (P<0.001). There were no significant relationships between these trace element levels at delivery with premature rupture of membranes and preterm labor. Logistic regression analysis showed a significant negative relationship between maternal copper levels and gestational hypertension (odds: 0.98, 95%CI: 0.97-0.99). Conclusion: Maternal copper deficiency was rather high in the participants of the study (54.3%), and was related to incidence of gestational hypertension. These findings illustrated importance of trace elements during pregnancy. Providing suitable dietary recommendations and giving supplements during pregnancy can help to decrease maternal and fetal mortality and morbidity.