بررسي و تحليل يادگارنويسي در بقعه پيربكران اصفهان از دوره ايلخاني تا عصر قاجار(1343 – 682 هـ .ق/1924- /1283م)

يادگار نويسي و يادگار نگاره از پديده‌هاي مهم فرهنگ انساني در طول تاريخ است كه قدمتي همپاي زندگي بشري دارد. ميل به جاودانگي و بقا اگرچه عامل ابتدايي اين امر تلقي مي‌گردد اما بزودي با ساخت اماكن مذهبي و بناهاي با شكوه سلاطين نگارش يادگاري‌ها در اين اماكن كه گمان مي‌رفت ديرپاتر و جاودانه‌تر از ابنيه متعارف‌اند رواج يافت. بويژه در اماكن مذهبي اين امر با نوعي قداست و احترام به خاطره معنوي صاحبان بقاع و مقبره‌ها جدي گرفته شد. يادگارنويسي‌ها علي رغم موجز و خلاصه بودنشان بسيار پر محتوا و بيان روانشناسي دوره‌هاي تاريخي اند و همچنين از حيث ايديولوژي و مذهب حاكم در دوره مورد نظر بسيار ارزشمنداند اما اطلاعات و منابع زيادي از آنها موجود نيست. بر موارد ذكر شده ارزش‌هاي هنري و جاذبه بصري آن را هم بايد افزود كه مي توانست وسوسه‌اي براي عام وخاص در همراهي با آيات و عبارات ديني در يادگار نويسي باشد. بقعه پير بكران از مهمترين بناهاي دوره ايلخاني است كه موقعيت خاص آن از لحاظ قرار گرفتن در مسير راه‌هاي ارتباطي محلي و فراتر از آن اعتقاد به مقام معنوي اين مكان، مومنان و زايران را همواره در خود پذيرا بوده است. پيوند يادگار نويسي‌هاي اين بقعه تاريخي با مفاهيم مذهبي و شعاير ديني از يكسو و توجه به روانشناسي تاريخي مردماني كه در گذشته از زندگي و روزگارخود به صراحت سخن رانده اند از ويژگي‌هاي اين يادگارنويسي‌ها است .اين مقاله در واقع مدخلي بر يادگار نويسي در بقاع اصفهان است كه در صدد است با پژوهشي ميداني در اين موضوع، ارزش‌هاي مغفول يادگار نويسي‌ها را تحليل و ارزيابي نمايد .