بررسي رابطه بين حاكميت شركتي و كيفيت اقلام تعهدي اختياري و غيراختياري در شركت‌هاي پذيرفته شده بورس اوراق بهادار تهران

The Survey of Relationship between Corporate Governance and Innate and Discretionary Accruals Quality of Companies Listed in Tehran Stock Exchange

در اين پژوهش رابطه بين برخي از مكانيزم‌هاي حاكميت شركتي با كيفيت اقلام تعهدي اختياري و غيراختياري در شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرار گرفته است. نمونه پژوهش شامل 120شركت در طول سال‌هاي 1382 لغايت 1388 بوده است. براي اندازه‌گيري كيفيت اقلام تعهدي از مدل فرانسيس (2005) استفاده شده است. ساختار مالكيت شركت‌ها، تركيب هيات مديره، نوع حسابرس و وجود حسابرسي داخلي به عنوان مكانيزم‌هاي حاكميت شركتي در نظر گرفته شده و با استفاده از يك مدل رگرسيون چند متغيره رابطه بين ساختار مالكيت شركت‌ها و تركيب هيات مديره با كيفيت اقلام تعهدي اختياري و غير اختياري مورد آزمون قرار گرفته است. براي آزمون رابطه نوع موسسه حسابرسي كننده و حسابرسي داخلي از آزمون مقايسه ميانگين دو جامعه استفاده شده است. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه رابطه بين ساختار مالكيت شركت‌ها و اقلام تعهدي غيراختياري مستقيم و معني‌دار و اقلام تعهدي اختياري معكوس و معني‌دار مي‌باشد. ولي بين متغيرهاي اندازه موسسه حسابرسي كننده و حسابرس داخلي با اقلام تعهدي اختياري و غيراختياري رابطه معني‌داري مشاهده نشد.

This paper studies the relationship between some corporate governance mechanisms and discretionary and nondiscretionary accrual items’ quality of companies listed in Tehran Stock Exchange during the period of 1382 to 1388. Sample of this study consists of 120 companies. To measure the quality of accruals, Francis Model (2005) is been used. Ownership structure, board of director’s combination, audit size and the existence of internal auditing have been considered as corporate governance mechanisms. The relation of ownership structure and board of director’s combination with accruals quality are investigated by Multiple Regression Model and T-test is used for audit size and the existence of internal auditing. Results indicate that there is a significant and direct relation between ownership structure and board of director’s combination with nondiscretionary accruals quality but this relation with discretionary accruals quality is significant and reverse. On the other hand, there is no significant relation between audit size and internal auditing variables with accruals quality.