بررسي كاني‌سازي اپي‌ترمال سولفيداسيون متوسط آنومالي 4 كانسار گلوجه (شمال زنجان)، بر اساس خصوصيات كانه‌نگاري، دگرساني و ژيوشيمي سيال كانه‌ساز

Intermediate sulfidation epithermal mineralization of No. 4 anomaly of Golojeh deposit (N. Zanjan) based on mineralography, alteration and ore fluid geochemistry features

كاني‌سازي فلزات‌پايه (مس، سرب و روي) و گرانبها (نقره±طلا) آنومالي 4 كانسار گلوجه با ميزبان سنگهاي آتشفشاني و نيمه‌نفوذي ايوسن-اليگوسن در بخش مركزي پهنه طارم- هشتجين رخ‌داده است. سنگهاي آتشفشاني، آتشفشاني- تخريبي و نيمه‌نفوذي با تركيب بازيك تا حدواسط متشكل از آندزيت، آندزيت‌بازالت، تراكي‌آندزيت، داسيت و توف‌ها داراي بيشترين فراواني در منطقه بوده كه داراي خصوصيات سري ساب‌آلكالن تا كالك‌آلكالن غني از پتاسيم هستند. كاني‌سازي در منطقه با عيار متوسط طلا ( ppm15/0)، نقره (%24/0)، مس (%6/0)، روي (%4) و سرب (%6)، در دو رگه كوارتز- سولفيدي اصلي (A و B) داراي امتداد شمال‌غرب- جنوب‌شرقي با ساخت و بافتهاي نواري‌، برشي، رگه- رگه‌چه‌اي و پركننده فضاي‌خالي و محتواي سولفيدي 5 تا %60 متشكل از كانه‌هاي اصلي گالن، اسفالريت، كالكوپيريت و پيريت صورت گرفته است. مطالعات SEM، حاكي از وجود مقادير نقره (47/0 تا wt. % 66/0) و كادميم (33/0 تا wt. % 72/0) در ساختمان گالن‌ و آهن ( wt.% FeS 23/0) در تركيب اسفالريت است. دگرسانيهاي گرمابي فيليك (كوارتز- سريسيت- پيريت)، آرژيليك حدواسط (كوارتز- ايليت/ مسكويت) و سيليسيك، دگرسانيهاي همراه كاني‌سازي بوده كه در آن به‌ترتيب زوج عناصر كادميم- روي (86/0)، كادميم- سرب (82/0)، سرب- نقره (80/0)، طلا- نقره (75/0)، سرب- روي (70/0) و كادميم- بيسموت (74/0) داراي بيشترين همبستگي ژيوشيميايي در رگه‌هاي كوارتز- سولفيدي كانه‌دار هستند. مطالعه ميانبارهاي سيال دو فازي مايع و بخار رگه‌هاي كانه‌دار، حاكي از تغييرات دماي همگن‌شدن ميانبار به فاز مايع (Thlv?l)، بين 223 تا C°287 و شوري 5/6 تا 17 درصد معادل ‌نمك ‌طعام (در ميزبان كوارتز) و دماي همگن‌شدن 175 تا C°244 و شوري 5/1 تا 12 درصد معادل ‌نمك‌ طعام (در ميزبان اسفالريت) است. تغييرات دماي اولين نقطه ذوب‌يخ (Tfm) در ميانبارهاي سيال ميزبان اسفالريت رگه كوارتز- سولفيدي كانه‌دار، بين 23- تا C°18- در سامانه NaCl–H2O است. در آنومالي 4 كانسار گلوجه، خصوصياتي نظير ساخت و بافتهاي رگه‌اي- برشي و نواري، حضور كانيهاي دگرسان ايليت/ مسكويت به‌همراه فراواني كانه‌هاي گالن، اسفالريت و مقادير كم كالكوپيريت و تنانتيت، دما و شوري متوسط تا پايين سيال كانه‌ساز، عمق كم كاني‌سازي و تركيب آهن‌دار اسفالريت‌هاي منطقه، داراي شباهت با كانسارهاي رگه‌اي اپي‌ترمال نقره و فلزات‌پايه سولفيد متوسط (IS) است كه احتمالاً مي‌تواند با ذخاير پورفيري مس- طلا در عمق مرتبط باشد.

The base (Cu–Pb–Zn) and precious metals (Ag±Au) mineralization at the No. 4 anomaly of Golojeh deposit occurred in volcanic and sub–volcanic Eocene–Oligocene host rocks, in the central part of the Tarom–Hashtjin zone. Basic to intermediate volcanic, volcaniclastic and sub–volcanic rocks are dominated in the area and include andesite, basaltic andesite, trachy-andesite, dacite and tuff with affinity to sub–alkaline to high–potassic calc–alkaline series. The mineralization in the area with average grade of Au (0.15 ppm), Ag (0.24%), Cu (0.6%), Zn (4%) and Pb (6%) occurred in two major NW–SE trending quartz–sulfide veins (A and B) with crustiform, breccia, vein–veinlet and open-space filling structure and texture. The sulfide content varies from 5 to 60% and is dominated by galena, sphalerite, chalcopyrite and pyrite. SEM studies indicated presence of Ag (0.47 to 0.66 wt.%) and Cd (0.33 to 0.72 wt.%) in galena and Fe (0.23 wt.%) in sphalerite. Hydrothermal alteration of phyllic (quartz–sericite–pyrite), argillic (quartz–illite/muscovite) and silicification are related to mineralization. Correlation coefficient of metal pairs of Cd–Zn (0.86), Cd–Pb (0.82), Pb–Ag (0.80), Au–Ag (0.75), Pb–Zn (0.70) and Cd–Bi (0.74) was recorded in the quartz–sulfide ore–bearing veins. Microthermometric studies on two phases liquid–vapor fluid inclusions in ore–bearing veins, shows homogenization temperature to liquid (Thlv?l) in the range of 223 to 287°C and salinity of 6.5 to 17 wt.% NaCl eq. (quartz-hosted) and homogenization temperature ranging from 175 to 244°C and salinity from 1.5 to 12 wt.% NaCl eq. (sphaerite-hosted). First ice–melting temperature (Tmf) ranges of fluid inclusion in sphalerite-hosted of quartz–sulfide ore–bearing veins were recorded between ?23 and ?18°C in NaCl–H2O system. Vein–breccia and crustified structure and texture, presence of illite/muscovite alteration assemblage accompanied by high contents of galena, sphalerite and minor chalcopyrite and tennantite, low to moderate temperature and salinity of ore-bearing fluid, low depth of mineralization and Fe–bearing sphalerite features at the No. 4 anomaly of Golojeh deposit, are similar to those of intermediate sulfidation (IS) epithermal base and precious metals vein–type deposit that probably might be related to Cu–Au porphyry system in depth.