ژيوشيمي، پترولوژي و تعيين سن توده مافيك-اولترامافيك غازان، شمال‌غرب ايران

Geochemistry, petrology and U-Pb geochronology of Ghazan mafic-ultramafic intrusion, NW Iran

توده نفوذي مافيك-اولترامافيك غازان، توده آذرين كوچكي در منتهي‌اليه شمال‌غرب پهنه سنندج-سيرجان در شمال‌غرب ايران، كه در داخل سنگ‌هاي رسوبي پاليوزوييك زيرين نفوذ كرده است. اين توده شامل بخش مافيكي بدون كانه‌زايي و بخش اولترامافيك كانه‌زايي شده (حاوي اكسيدهاي Fe-Ti) است. سنگ‌هاي مافيك شامل: پگماتيت گابرو تا ميكروگابرو، متاگابرو و آنورتوزيت با مجموعه كانيايي ساده (پلاژيوكلاز، كلينوپيروكسن، ارتوپيروكسن و ايلمنيت) است. سنگ‌هاي اولترامافيك شامل: پيروكسنيت و ورليت (با نسبت بالايي از ايلمنيت و تيتانومگنتيت) به همراه بلوك‌هاي بزرگ و كوچك اكسيد Fe-Ti خالص پراكنده شده در منطقه هستند. بخش اولترامافيكي در داخل بخش مافيكي قرار گرفته است. نتايج آزمايش‌هاي شيميايي نشان مي‌دهد كه ماگماي اوليه سنگ‌هاي مافيك-اولترامافيك از يك منشا گوشته‌اي مشتق شده و روند تفريق و تبلور ماگمايي را طي كرده است. بررسي‌ها روند آلكالن تا ساب‌آلكالن را براي ماگماي اوليه نشان مي‌دهد. سن‌سنجي بر پايه U-Pb، بر روي زيركن اوليه و ماگمايي يك نمونه گابرويي، سن Ma 299 و بر روي زيركن‌هاي دگرگوني و بيگانه، سن حداكثر Ma 541 نشان مي‌دهد. سن جوان‌تر، گوياي حضور پلوتونيسم پاليوزوييك فوقاني در شمالي‌ترين بخش پهنه سنندج-سيرجان است. سن‌هاي قديمي‌تر، سن پي‌سنگ پركامبرين منطقه و يا سن سنگ‌هاي قديمي‌تر مسير صعود ماگما را نشان مي‌دهد كه به صورت بيگانه در داخل ماگما وارد شده‌اند. دگرگوني در حد رخساره شيست سبز، دگرشكلي دما بالا و اولتراسيون به طور گسترده‌اي در منطقه ديده مي‌شود.

Ghazan mafic-ultramafic intrusive is a small igneous body at the extremity of NW of Sanandaj-Sirjan zone in the NW of Iran, intruded into the early Paleozoic sedimentary rocks. This body includes non-mineralized mafic and mineralized ultramafic part (containing Fe-Ti oxides). The mafic rocks are composed mainly of pegmatite gabbro to micro gabbro, metagabbro and anorthosite, with a simple mineral assemblage (plagioclase, clinopyroxene, orthopyroxene, ilmenite). The ultramafic rocks include pyroxenite and wherlite (with high proportion of ilmenite and titanomagnetite) in accompany by large to small blocks of pure Fe-Ti oxide are widespread in the area . The ultramafic part is located within the intrusion and enclosed by mafic rocks. Based on the results of chemical analyses, the primary magma of mafic-ultramafic rocks, derived from a mantle source. During magma ascent the composition of magma has been changed from alkaline to sub-alkaline. U-Pb dating, of a primary and magmatic zircon, gives an age of 299 Ma and dating on metamorphic and inherited zircons shows maximum age of 541 Ma. The younger age represents the the Upper Paleozoic plutonism in the northern part of the Sanandaj-Sirjan zone. The older ages related to the Precambrian basement rocks or older basement rocks on the way of magma, which are incorporated in the magma as exnocryst. The greenschist facies metamorphism, high-temperature deformation as well as altered rocks are widely observed in the area.