بررسي ژيوشيمي سنگ‌هاي آتشفشاني ايوسن جنوب‌غرب جندق (شمال‌شرق استان اصفهان)

Geochemistry of the Eocene volcanic rocks in the SW of Jandaq (NE of Isfahan province)

سنگ‌هاي آتشفشاني ايوسن جنوب‌غرب جندق كه در جنوب گسل درونه برون‌زد دارند، جزو پهنه ايران مركزي هستند. اغلب سنگ‌هاي منطقه شامل: بازالت، آندزيت، تراكي آندزيت و داسيت و بافت چيره آنها پورفيري، ميكروليت پورفيري و هيالوپورفيري است. كاني‌هاي سازنده اصلي اين سنگ‌ها شامل: پلاژيوكلاز حدواسط، ديوپسيد، اوژيت، فلوگوپيت، منيزيوهاستينگسيت و كاني‌هاي ثانويه اكسيد آهن و كلريت هستند. بر اساس داده‌هاي ژيوشيميايي مي‌توان اين سنگ‌ها را جزو سري شوشونيتي با محتواي بالايي از K2O، Ta/Yb، Th/Yb و Ce/Yb به شمار آورد. آنومالي شديداً منفي Nb و منفي Ti و تطابق روند عناصر فرعي بهنجار شده با گوشته با روند ارايه شده براي اين عناصر در محيط‌هاي قوس آتشفشاني، گدازه‌هاي منطقه را از نوع فوران يافته در محيط‌هاي فرورانش مشخص مي‌نمايد. به علاوه، نمودارهاي مشخص‌كننده محيط تكتونيكي بر اساس TiO2 و Al2O3 و نيز Zr و Y بيانگر محيط تكتونيكي قوس آتشفشاني قاره‌اي است. الگوي REE‌ها (بهنجار شده با كندريت) و نسبت‌هاي اين عناصر و نيز آنومالي مثبت Pb، به نقش موثر فرآيندهاي ذوب بخشي درجه پايين گوشته متاسوماتيزه و منشا گارنت آمفيبوليت همراه با آلايش پوسته‌اي در هنگام گذر ماگما از قاره در تشكيل سنگ‌هاي آتشفشاني منطقه اشاره دارد.

The Eocene volcanic rocks in the SW Jandaq that outcrop in the south of Doruneh fault constitute a part of the Central Iran zone. The predominant rocks consist of basalt andesite, trachyandesite and dacite that porphyritic, microlitic porphyritic and hyaloporphyritic textures are common. The essential minerals are represented by intermediate plagioclase, diopside, augite, phlogopite and magnesiohastingsite and the secondary minerals are Fe -oxide and chlorite. Based on geochemical data, these rocks belong to high-K calc-alkaline and shoshonitic series which with K2O, Ta/Yb, Th/Yb and Ce/Yb. Lava eruption in subduction setting can be demonstrated by highly negative Nb and Ti anomalies, and also by comparison with mantle normalized trace element trend with that of the volcanic arc. In addition, the discrimination diagrams (TiO2/Al2O3 and Zr/Y) display a continental volcanic arc setting for these rocks. The REE patterns (chondorite normalized) and their ratios plus positive Pb anomaly, point to the effective role of low grade partial melting of a metasomatized mantle and garnet amphibolites source accompanied by crustal contamination in the course of formation these rocks.