نخستين صورت ‌سازه فرهنگي "غرب" و "تجدد" در ايران معاصر

(Primitive Form of Cultural Construction of “the West” and “ the Modernity” in Contemporary Iran (Qajar Era

"غرب" و "تجدد" در جامعه ايران مبدل به سازه فرهنگي پراهميتي شده است كه در شكل‌گيري بخش مهمي از دگرگوني‌هاي اجتماعي تاثير گذاشته است. نخستين صورت اين سازه فرهنگي تقريباً در دوره قاجار برساخته شده است. براساس چارچوب مفهومي جامعه‌شناسي فرهنگي الگزاندر و برمبناي سفرنامه ايراني‌هاي اروپا‌ديده مي‌توان فرآيند آغازينِ برساخته‌شدن اين سازه فرهنگي را نشان داد. غرب و تجدد در دوره قاجار، نمادي براي آزادي دانسته مي‌شد و غرب، به‌ويژه در اوايل دوره قاجار، به‌مثابه شرّ رمزپردازي گرديده بود، گرچه در دوره‌هاي بعدي وزن‌دهي آن تعديل شد. نيز درباره غرب دو نوع روايت اصلي در جامعه شكل گرفته بود: سنت‌گرا و تجددگرا. يكي از آن‌ها (سنت‌گرا) غرب را تهديد درمي‌يافت و ديگري (تجددگرا)، نه بر ويژگي استعمارگري غرب، كه بر ويژگي پيشرفتگي غرب (از جمله آزادي) تاكيد مي‌كرد و خواهان غربي‌شدن جامعه بود.

“The West” and “The Modernity” has transformed into important cultural construction in contemporary Iran that played a fundamental role in Iran’s contemporary social change. Primitive form of this cultural construction is built in Qajar Era. According to conceptual framework of Alexander’s cultural sociology, we indicate prime process of construction of “West” and “Modernity” in Iran’s contemporary society, based on Iranians’ travel accounts, those who had closely seen the west or western people. The “west” considered as the symbol of freedom in Qajar Era. The “west” codified as “evil” especially in the early of Qajar Era, although modified its weighting, in the next period. Also, two main narrations were formed about “West”, in the society as traditionalist and modernist. One of them (Traditionalist) understood the “west” as a threat, and the other (Modernist) emphasized not on the colonialism, but on the progress of “West” (including freedom) and wanted to westernize the society.