بررسي فرآيندهاي واجي در گفتار كاربران لهجه مشهدي با تحصيلات مختلف در مقايسه با زبان فارسي معيار

Phonological Processes in Mashahdi Speakers with Different Levels of Education Compared to the Standard Language

در زبان شناسي اجتماعي، همواره نقش عواملي همچون سطح تحصيلات در جنبه هاي مختلف زبان افراد مورد توجّه بوده است. هدف اصلي اين تحقيق كه در شهر مشهد صورت گرفته، بررسي فرآيندهاي واجي در گفتار افراد تحصيل كرده و غيرتحصيل كرده در مقايسه با فارسي معيار است. داده هاي تحقيق، به روش ميداني و با مصاحبه گردآوري شده و فرآيند هاي واجي از قبيل همگوني، هماهنگي واكه اي، واك رفتگي، قلب، افزايش و حذف مورد تجزيه و تحليل قرارگرفته است. نتايج نشان داد كه تحصيلات عامل بسيار مهمي در تفاوت هاي زباني در ميان كاربران لهجه مشهدي است. افراد تحصيل كرده، دقّت بسياري در استفاده از واژه ها دارند و بيشتر از گونه معيار استفاده مي كنند. در حالي كه فرايندهاي واجي موجود در گفتار افراد در سطوح پايين تر، زبان آن ها را از گونه معيار متفاوت مي سازد. تنها فرآيند واجي كه در اين تحقيق، چندان متاثّر از تحصيلات تشخيص داده نشد، فرآيند حذف است كه در ميان تمامي گويشوران بسامد بالايي داشت. تحليل داده هاي تحقيق به صورت تفصيلي و با روش هاي مختلف، ارايه شده است.

In sociolinguistics, the role of factors such as level of education in different aspects of language has always been the focus of attention. The present research, which was conducted in Mashhad, seeks to study phonological processes among educated and uneducated speakers compared to Standard Persian. The data was gathered through field method and interview to analyze processes such as assimilation, vowel harmony, devoicing, metathesis, addition and deletion. The results indicated that the level of education is a distinctive factor in the speech of Mashhadi speakers. Highly educated speakers have much care in their use of words and mostly use the standard variations while the phonological processes in the speech of less educated ones deviate their speech from the standard. The only process which was found not to be highly influenced by education was the deletion process. It had a high frequency among all speakers. The data analysis has been provided in details and in different methods.