جابه‌جايي شهر زنان در اسكندرنامه داستاني به منظور ايراني دانستن اسكندر

Displacement of the City of Women in the Fictional Eskandarnameh to Present Alexander as an iranian Character

از زماني كه اسكندر در تاريخ ايران ظاهر شده در متون تاريخي نظرات متعددي درباره‌ي ايراني يا يوناني بودن او نيز آمده است. پيامد اين نظرات به سخناني راجع به شخصيت اسكندر به عنوان فرمانروا، حاكم، كاشف، ماجراجو و نظاير آنها نيز كشيده شد؛ حتي در دوره‌ي معاصر از بود يا نبود او و يا كم و كيف قلمروي وي نيز اظهار نظرهايي ارايه شده است. براي يك بررسي صرف تاريخي در اين باره بايد بر اساس اسناد و مدارك سخن گفت اما از آنجا كه بخش عمده اي از منابع مكتوب درباره‌ي اسكندر را متون داستاني كهن ايراني تشكيل مي‌دهد، لازم است جهت غنا بخشيدن به اخبار راجع به اسكندر و فراهم ساختن امكان سنجش آن، از رواياتي مختلف، به چنين متوني توجه كرد. از جمله اين متون اسكندرنامه‌ي داستاني نوشته شده ميان قرون ششم تا هشتم هجري قمري است كه سعي دارد با ايجاد يك جابه‌جايي در روايتي قديمي از شهر پريان (زنان)، اسكندر را با شهر پريان پيوند دهد و از اين طريق او را شخصي ايراني قلمداد نمايد.

Ever since Alexander emerged in the history of Iran, his being Greek or Iranian has been a matter of dispute. The subject has later entered the discussions over Alexander’s identity as ruler, governor, explorer, adventurer, etc. Even these days disputes over his existence or his territory exist. A purely historical study on the subject should be based on documents. Yet since a great part of written materials on Alexander are ancient Persian stories, to enrich our findings on Alexander and study the subject from different points of view, we need to pay attention to such texts. Of these texts one may refer to the story of Eskandarnameh ,made up between the sixth and eighth centuries which, through displacing an old narrative of the city of women, intends to connect Alexander to the ideal world of fairies and thus present him as an Iranian character.