از اسكندر گجستك تا اسكندر ذوالقرنين (ارزيابي و تحليل آشفتگي منابع تاريخي اسكندر مقدوني) بخش دوّم

From Alexander, the Cursed to Alexander, the Dhu’l-Qarnayn Assessment of disorders in historical sources about Alexander, the King of Macedonia(PartII)

بخشي از دوران تاريخي ايران را از لحاظ فرهنگي، عصر يوناني‌مآبي در بر مي‌گيرد. اين عصر با يورش ويرانگر اسكندر، سردار مقدوني شكل مي‌گيرد. منابع تاريخي اسكندر، ما را با مجموعه‌اي از روايت هاي افسانه اي و تاريخي روبرو مي‌سازد كه تصويري مبهم و مشوش از اسكندر حقيقي را در ذهن ما متصور مي‌سازد. ارزيابي دقيق متون تاريخي غربي و شرقي در دوران قبل از اسلام نشانگر نوع نگاه تعارض‌آميز اين منابع نسبت به همديگر است. به ويژه متون شرقي كه شواهدي مستند بر شكل‌گيري نهضت فكري و مقاومت مذهبي روحانيون و جامعه ايران عصر يوناني‌مآبي، اشكاني و ساساني در مقابل سنت‌هاي هلني‌گري مي‌باشند. بررسي و مطالعه اسكندر‌نامه‌ها و منابع دوران اسلامي نيز چگونگي انحراف مورخان و اديبان مسلمان و ايراني در تبعيت از تاريخ‌نويسان و منابع غربي و فقدان آگاهي لازم از منابع شرقي قبل از اسلام را بر ما آشكار مي‌سازد.

Hellenism is a part of Iran’s historical period. This era starts with the devastating onslaught of Alexander, the Macedonian warlord. Our historical sources introduce Alexander with a collection of mythic-historical features which make us visualize the real Alexander with an ambiguous image. The conflicting viewpoints of eastern and western historical works in pre-Islamic periods can be the reason for this scrutiny. Specially, the eastern works which show the formation of an intellectual movement and the religious resistance of Iranian society and their clergies in Hellenist, Parthian and Sassanid periods against Hellenistic traditions. The quality of Iranian and Muslim historians’ deviation from depending on western sources and historical works would be clear through studying alexandropedias and Islamic sources.