عوامل مرتبط با بروز خطاي دارويي و موانع گزارش دهي آن در كادر درماني شاغل در بيمارستان هاي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي گناباد

Related factors of medication errors and barriers of their reporting in the medical staff in hospitals of Gonabad University of Medical Sciences

اهداف: خطاهاي دارويي به عنوان يك مشكل جهاني مي تواند منجر به صدمات جدي و حتي مرگ بيماران شود. اين خطاها بر بيماران، پرسنل درماني و سازمانها تاثير منفي داشته و منجر به كاهش كيفيت مراقبت مي شود. هدف از مطالعه حاضر، تعيين عوامل مرتبط با بروزخطاي دارويي و موانع گزارش دهي آن مي باشد. روش ها: اين پژوهش توصيفي-تحليلي روي 150 نفر از پرسنل درماني شاغل در بيمارستان هاي تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكي گناباد در سال 1389، با حداقل سابقه كار 6 ماه به روش سرشماري انجام گرديد. ابزار گردآوري داده ها پرسش نامه پژوهشگر ساخته شامل اطلاعات دموگرافيك، علل مرتبط با بروز خطا و موانع موجود جهت گزارش دهي خطاي ايجاد شده، بود كه روايي آن با روايي محتوا و پايايي آن با استفاده از تعيين ضريب آلفاي كرونباخ (?=0/81) مورد تاييد قرارگرفت. سپس اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS16 و روش هاي آمار توصيفي و استنباطي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته ها: ميانگين سني واحدهاي پژوهش و سابقه كار آنان به ترتيب 63/30 و 5/6 سال بود. اكثر واحدهاي پژوهش زن (70%)، متاهل (82%) و كارشناس پرستاري (78%) با ميانگين گزارش خطا 14/1 مورد بودند. بيشتر عوامل مرتبط با بروز خطا، دستورات مخدوش پزشك، بار كاري زياد و كمبود نيروي انساني گزارش شدند و عدم وجود دستورالعمل مشخص جهت گزارش خطا، موانع مربوط به كاركنان و موانع مديريتي را از عوامل مرتبط با عدم گزارش دهي خطاهاي دارويي مي دانستند. نتيجه گيري: با توجه به اهميت ايمني بيماران، توصيه مي گردد تا مديران اجرايي تدابيري براي كاهش بروز خطا در پرسنل درماني انديشيده و در صورت بروز آن تمهيداتي را براي گزارش دادن آن بر اساس يك سيستم ثبت و گزارش خطا بدون ترس از عواقب آن فراهم نمايند.

Aims: Medication errors as a global problem can lead to serious injury and even the patients’ death. The errors will have a negative impact on patients, medical personnel and organizations, resulting in decreased quality of care. This study aimed to determine the factors associated with drug error and barriers of their reporting. Methods: In this descriptive and analytic study, 150 medical staff with a minimum experience of 6 months in the hospitals affiliated to Gonabad University of Medical Sciences were selected by census sampling in 2011. The data were collected by a demographic form and medication error questionnaire which included occurrence and report of errors, related factors, and barriers in reporting them. Content validity and Cronbach›s alpha coefficients (?=0.81) were used for validity and reliability, respectively. The data were analyzed by SPSS software V.16 using descriptive and inferential statistical methods. Results: The mean age of participants and their work experience were 30.63 and 6.5 years, respectively. Majority of them were women (70%), married (82%) and nurses (78%) with a mean error reporting 1.15. Most factors associated with the occurrence of errors were the altered doctor›s orders, high workload, and lack of staff. Further, the barriers of reporting of errors included lack of clear guidelines for reporting errors, barriers of staff, and management barriers. Conclusion: According to the importance of patient safety, it is recommended that managers provide interventions to reduce errors in health care workers; and if errors occur, they should offer a recording system for reporting them without fearing of the consequences.