ارزيابي تغييرات شوري آب درياچه اروميه در اثر خشكسالي با استفاده از سنجش از دور

Evaluation of drought effect on Urmia Lake salinity changes using remote sensing techniques

مجموعه هاي آبي و زمين شناختي به عنوان يك ميراث طبيعي در سال هاي اخير در بين كشورها در سطح ملي و منطقه اي جايگاه ويژه-اي پيدا كرده است. درياچه اروميه با وسعتي بين 6000–4500 كيلومتر مربع به عنوان بزرگ ترين درياچه داخلي ايران و بيستمين درياچه جهان از اهميت ويژه اي برخوردار است. اين درياچه در خطر خشك شدن كامل قراردارد و در طول سال هاي اخير حدود 7 متر كاهش سطح آب داشته است. در اين مطالعه، با كمك تصاوير ماهواره لندست از 1995 تا 2011؛ تغييرات شوري آب درياچه اروميه بررسي و مدلي از الگوي تغييرات شوري آب، ارايه شد. به اين منظور، ميزان انعكاس باندي و طيف موجي ثبتي در باندهاي تصاوير سنجنده (Thematic Mapper) TMماهواره لندست از آب درياچه، استخراج و استفاده شد. در عمليات پيش پردازش، نويز تصاوير به روش راديومتريك و هندسي تصحيح شد. سپس، با توجه به گستره تغييرات انعكاس و انطباق بين باندهاي تصاوير، اقدام به بررسي تغييرات شوري در محدوده آبي درياچه در دوره خشكسالي رخ داده گرديد. با توجه به نتايج، اثرات تغييرات شوري در طي گستره زماني معرف خشكسالي در بخش شمالي و جنوبي درياچه بسيار متفاوت است. بر پايه مدل هاي تهيه شده، تغييرات شوري در باندهاي مختلف در بخش جنوبي بيشتر از بخش شمالي است. با توجه به نتايج به دست آمده از مدل سازي الگوي شوري آب مي توان بيان نمود كه يك رابطه مثبت شوري در باندهاي 1 (520 -450 نانومتر)، 2 (600-520 نانومتر)، و 4 (900 -775 نانومتر) سنجنده TM، و رابطه منفي با گروه باندهاي 3 (690 -630 نانومتر) و 5 (1750-1550 نانومتر) سنجنده مورد بررسي، وجود دارد.

Urmia Lake located in the northwestern corner of Iran is one of the largest permanent hypersaline lakes in the world and the largest lake in the Middle East. This lake with the area of 4500-6000 km2, as the largest lake in Iran and Twentieth Lake in the world has a particular importance. The lake is full in danger of drying and in the recent years, height of the water level has decreased about of 7 meters. This study, estimated the changes of lake water salinity and modeled the lake salinity patterns by remote sensing techniques. For this purpose, the amount of water reflection values of landsats TM data was considered. Radiometric and geometric corrections were performed in the preprocessing stage. Furthermore, the range of variation of reflectance between bands correlation images were examined to investigate the effects of fluctuations in the defined time period. According to the results, the effects of salinity and the range of factors such as drought, excessive use of resources and procedures, and mismanagement is very clear. Based on the results a positive relationships between band 1 (450-520 nm), band 2 (520-600 nm), band 4 (775-900 nm) and salinity were found. In addition negative relationships between band 3 (630- 690 nm), band 5 (1550-1750 nm) were observed.