بررسي امكان سنجي استفاده از مدل زميجوسكي براي پيش‌بيني درماندگي مالي شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (فاصله زماني 1380 – 1386)

The Feasibility Analysis Of Zmijewski Model In Financial Distress Prediction Of Accepted Companies In Tehran Stock Exchange (During 2001 - 2007)

تغييرات محيطي روزافزون و رقابت شتابان، شركت‌هاي تجاري را ملزم به واكنش سريع و بهنگام در مقابل پيچيدگي‌هاي موجود در بازار مي‌كند. سرمايه‌گذاران، اعتباردهندگان، تحليل‌گران، مديران و ... علاقمند به درك و ارزيابي عملكرد واحدهاي تجاري هستند. وضعيت نامطلوب مالي اين واحد‌ها، موجب آسيب گروه‌هاي مختلف خصوصاً سرمايه‌گذاران خواهد شد. در اين ميان، تجزيه و تحليل نسبت‌هاي مالي از جمله ابزارهاي ارزيابي عملكرد شركت‌هاي تجاري جهت پيش‌بيني حادثه قبل از وقوع محسوب مي‌گردند. قسمت عمده‌اي از مواد قانون تجارت ايران به مبحث ورشكستگي اختصاص دارد. طبق ماده 412 اين قانون "ورشكستگي تاجر يا شركت تجارتي در نتيجه توقف در تاديه وجوهي كه بر عهده اوست حاصل مي‌شود. ...". اين توقف ايجاد شده در تاديه وجوهي كه بر عهده شركت است، نشان از درماندگي مالي و متعاقب آن شايد ورشكستگي واحد تجاري دارد. اين موضوع، موجبات نگراني صاحبان سرمايه از به هدر رفتن منابع‌شان را به همراه دارد و لزوم توجه به مقوله پيش‌بيني تداوم فعاليت و يا ورشكستگي شركت‌ها را يادآور مي‌شود. مدل‌هاي فراواني جهت پيش‌بيني درماندگي مالي و نيز ورشكستگي شركت‌ها وجود دارد كه در اين تحقيق سعي شده با استفاده از مدل زميجوسكي نتايج حاصـل از نسبت‌هاي مالي شركت‌هاي پذيــرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زماني سال‌هاي 1380 لغايت 1386 (7 سال) مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد. برآيند حاصل از بررسي‌هاي اين تحقيق نشان‌داد كه بين نتايج مستخرج از پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته توسط مدل و مقايسه آن با واقعيت، در سطح اطمينان 99% ارتباط معنادار وجود دارد. اين سطح از اطمينان بالاخص در بررسي‌هاي مربوط به اطلاعات يك سال قبل از سال مبناي مورد نظر تحقيق، از قابل اتكا بودن مدل در امر پيش‌بيني حكايت دارد.

Commercial companies are obliged to response quickly against existence complexities at market because of ever-increasing environmental alternations and expedite competition. Investors, credit unions, analyzers, managers and etc are interested to understanding and evaluating the function of commercial Units. Undesirable financial status of these units, will damages to different groups, especially investors. Analyzing financial ratio such as evaluation of function of commercial units are included in order to suggestion the events before occurrence. A main part of Iranian Commercial Law is specialized for bankruptcy. By virtue of Article 412 "The merchant or commercial company would be bankruptcy because of stopping in funds payment". This stopping at funds payment in which undertakes by company is a sign of financial distress and the result of it may be bankruptcy of commercial unit. This matter will cause upset of shareholders from wasting their resources and remind the necessity of permanent forecasting of going concern of bankruptcy of companies. There are many models in order to forecast financial distress and bankruptcy of companies in which in this research has tried to analyzed using Zmijewski model, the exchange of credits of Tehran during 2001-till 2007. Consequent resulted from this research showed that there are meaningful relation between results from forecasting model and comparing it with reality; there are 99 percent meaningful relationship in confidence level. This confidence level, specially in related surveys related to information of one year before the base year that the research was considered, recites confidence of model in forecasting affair.