مطالعه تطبيقي نوزادكشي در پرتو رويكردي جرم‌شناختي‌‌- ‌حقوقي

A Comparative Study on Infanticide in the Light of a Criminological-Legal Approach

نوزادكشي از گذشته به شكل‌هاي گوناگون دامن‌گير جوامع بشري بوده است. اين پديده امروزه نيز به شكل‌هايي چون خفه‌كردن عمدي، غرق‌كردن و محروم‌كردن نوزاد از آب ‌و ‌غذا اتفاق مي‌افتد. نوزادكشي اغلب در خانه و توسط آشنايان رخ مي‌دهد. ميان نوزادكشي و مرگ ناگهاني نوزاد مرز ظريفي وجود دارد كه تشخيص آن‌ها را دشوار مي‌سازد. اين دو در موارد بسياري هم‌پوشي پيدا مي‌كنند و مي‌توان با راديوگرافي و كالبدشكافي تا اندازه‌اي به آن پي برد. نوزادكشي علت‌هاي متفاوتي دارد: از شك شوهر به تعلق نوزاد به وي، تا دل‌سوزي نسبت به نوزاد. برخي از كشورها (مانند انگلستان) قانون خاصي براي نوزادكشي دارند. قانون نوزادكشي انگلستان شامل مادران و نوزادان زير 12 ماه مي‌شود؛ اما در كشورهايي مانند فرانسه و ايران، حكم نوزادكشي را اصولاً بايد در قتل عمدي جستجو كرد. براي نمونه، امروز، در حقوق فرانسه براي عاملان اين قتل‌ها حبس ابد در نظر مي‌گيرند. در حقوق ايران نيز مقررات ويژه‌اي براي نوزادكشي پيش‌بيني نشده و بدين‌ ترتيب، حكم قتل نوزادان را بايد تابع حكم كلي قتل عمدي و مستوجب قصاص نفس دانست. اين مقاله، افزون بر مسايل بالا، وضعيت نوزادكشي را در كشورهاي مختلفي كه مطالعاتي درباره اين پديده در آن‌ها انجام شده، بررسي كرده، ضرورت جرم‌انگاري نوزادكشي در ايران همانند بعضي از كشورها را در قالب پيش‌بيني مقررات ويژه‌اي براي حمايت كيفري از اين بزه‌ديگان خاص آسيب‌پذير نتيجه‌گيري مي‌كند.

Infanticide is an old phenomenon, which is prevalent in various forms within the human societies. In the past, infants were buried alive because of marriage and feeding costs, and some other reasons. Today, it occurs in several forms as asphyxiating/strangulation, drowning, and withdrawal of food and water. It is often committed at homes or by persons who are familiar with the infants. There is an overlap between infanticide and sudden infant death syndrome (SIDS). Infanticide has many causes, including when husband casts doubt upon the belonging of infant to himself. Some countries (as England) have an Infanticide Act, but other countries (including Iran) apply the provisions of murder to infanticide cases. In addition to above issues and according to a comparative perspective, the present article explores the approach of other countries, which provides special provisions on infanticide. It also concludes that harmonization of Iranian legal provisions to the comparative standards relating to protection of infants (particularly by criminalizing infanticide) seems to be necessary.